مقدمه
زمانی بود که
همه عملیات و کارها در باغبانی، بیل زدن،هرس،چمن کاری و غیره، در کشاورزی، کشت
وزرع،کوددهی،برداشت وبا دست و انرژی انسانی صورت میگرفــت . در صنعـت ،حتـی ابزار
کار همچون بیل و داس نیز با دست ساخته می شد و در عملیات دستی بکار می رفت. همه
این امـور و بیشترآن امروزه از مرز ماشینی شدن گذشته و به کنترل خودکار کامپیوتری
رسیده اند
شروع ماشینی شدن
را از قرن هفدهم می دانند ولی قرن بیست و یکم را می توان پایان آن دانســت.ایـن قرن
را ممکن است قرن فرا ماشینی نامید. در ایران بهر حال، هنوز به نیمه راه ماشینی
کــردن امـور نرسـیده ایم.زمانی بود که برای راه اندازی یک تراکتور کشاورزی نیاز
به 14 خدمه داشتیم ولی امـروزه یـک راننـده برای هرتراکتور کفایت می نماید.در
آینده چه بسا ،14 تراکتور با یک راننده بکارافتند.
در حال حاضردر
ایرا ن،یک هکتار یونجه با 40-10 کارگر در روز درو میشود در حالی که با یک دروگر
متوسط،ظرف حدود 1 ساعت،این کاربه انجام می رســد.درحقیقـت یـک چنینـدروگـری میتواند
کار 75 کارگر را انجام دهد. با وجود مزایای بیشماری که ماشین دارد،ما در ایران
کمتر بـه کـاربرد آن رغبت نشان میدهیم. چرا؟ دلیل اول آنیت که از ماشین هراس
داریم.مــی ترسـیم چـون علـم کـاربرد و بـالاترازآن،تعمـیر و نگـهداری را خـوب
نمـی دانیـم.چـــرا هــراس داریــم،چــون در شــروع یــورش تکنولوژی،مقاومت کرده
ایم.همراه با موج صنعتی وماشینی شدن بر آن سوار نشدیم و پیش نرفتیم.ماشین ها
درابتدای پیدایش،وسایل بسیارساده أی بودند.اگرازهمان زمان،آنها را بکارمی
گرفتیــم،علـم خـود را نـیز همزمان با پیشرفت ماشین ها،هم آهنگ می نمودیم ولی چنین
نکردیم.
اولین اتومبیل
در سال 1912 یعنی 88 سال قبل به ایران وارد شد درحالی که 80 سال قبــل از آن
اخـتراع شده بود و عملا از 30 سال قبل بود که سیل اتومبیل بــه ایـران سـرازیر
گشـت چـون سـد نـه گویـی مـا دراثرفشار و نیاز تکنولوژیکی افزایش بازده ملی به
اجبار شکسته شد.ما که130سال ازماشین رانی دنیاعقب بودیم ناگهان با اتومبیلی روبرو
شدیم که بسیارپیشرفته تراز کالسکه های موتور بخاری بود.ما مجبور بودیم ره130 ساله
را ظرف مدت چند ســال طـی کنیـم.بـرای اتومبیلـی شـدن آمادگی نداشتیم.خیابان
نداشتیم و آنهایی را که داشـتیم سـنگ فـرش یـا خـاکی ونامناسـب بـرای اتومبیـل بودند.بافت
ترددی همه شهرها و بطریق اولی،روستاها،از کوچه های تنگ وباریکی ترکیب یافته
بودنــد کـه یک انسان هم بزحمت می توانست ازآن عبورکند.افراد باسوادکم داشتیم.به
قواعدرانندگی آشـنایی نداشـتیم وسرویس کاروتعمیرکاروجود نداشت.بهم ریختن این بافت
درآن زمان که جمعیت زیاد شــده وبـا مسـکن های آن چنانی و متعدد،هزینه های هنگفتی
را دربرداشت که غالبا خارج ازتــوان شـهرداری هـا بـود. پـس مناسب سازی جاده ها با
کندی پیش می رفت که ترافیک هــای امـروزی شـهرداری بـزرگ نمـود آنسـت. امروزه کاربه جایی رسیده است که مجبوریم به هرقیمت
شده،جاده های اسفالته عریض،پلهای چند طبقه و حتی راههای زیرزمینی برای مترو احداث
کنیم.نه تنها در آن زمان،جاده مناسب نداشتیم که به تبع آن،راننده های
ماهر،تعمیرکاران متبحروسرویس کار نداشتیم.بدلیل همان نه گوییمان،سوادمان نیزکم
بود.آنقدرکـم کـه اکثرا خواندن وفهمیدن علایم رانندگی را نمیدانستند که حتی
بسیاری،هم اکنون نیزنمی دانند.تعمیرکاران ما حتی دراین زمان،به روش سعی وخطا
وآموزش استاد- شاگردی عمل می کنند.اینها همه،ناشی از مخــالفت اولیه ما با پذیرش
تفکر نوین ماشینی شدن جامعه بوده است.
باغبانی و فضای
سبز یکی از زمینه هاییست که درآن از بی شــمار ماشـین هـای شـناخته شـده و نشـده معمول،استفاده
چندانی نمی شود.هدف از این نوشتار،معرفی این ماشین هاست. ساخت،واردات،کپی سازی و
یا بهینه سازی آنها مقوله دومی است.
مقوله دوم،موضوع
این بحث نیست ولـی چـون ممکـن اسـت مـورد سـؤال واقـع شـود،بـه اختصـاردر پایان،اشاره
خواهد شد.اگرچه در باغبانی آنهم در سالهای اخیر،کاربرد ماشینها شدت گرفتـه اسـت
ولـی در پارک ها و فضای سبز بندرت دیده میشوند.امیدوارم با معرفی ماشین های مرسوم
و معمـول در کشـورهای پیشرفته ،به این مهم ،قبل از فوت وقت بیشتر، سر و سامانی
داده شود.
#کاشی سنتی