خرد نگارگری (به فرانسوی: Miniature) (یا مینیاتور با ریشهٔ لاتین minium/خاک سرخ، سرب قرمز)، به تصویری از تاریخ باستان یا دست نویس آراست های (تذهیب) قرون وسطی گفته می شود؛ نمونه ای ساده که برای تزئین کتاب ها در آن دوران با کمک رنگ دانه های گرم تهیه می شد. به طور کلی از اوایل سده های میانه تا ورود به مرحله دوم، دورهٔ جدیدی آغاز کنندهٔ ریشه شناسی موشکافانه برای شناخت مفهوم کلی و رهایی از سردرگمی به وجود آمد و نتیجهٔ آن استفاده از این سبک در تصویرسازی های کوچک و مینیاتور چهره شد، هر چند که از زمان های دورتر نیز استفاده های کم و جزئی می شد
سیر تاریخی مینیاتور ایرانی به گذشته های دور پیش از ظهور اسلام می رسد اما می توان گفت زمانی که ایرانیان توانستند در قرن سوم هجری قمری به دربار عباسیان وارد شوند نقاشی ایران پس از یک دوره رکود جانی دوباره گرفت
مینیاتور ایرانی در واقع نقاشی ایران پیش از ظهور اسلام است که با عرفان و تفکرات اسلامی ادغام گردید و راهی شد برای ظهور جلوه های الهی. آثار مینیاتور نفیسی در دوره عباسیان خلق شد که متأسفانه بخش عظیمی از این آثار در طی حملات مغول در سده های هفتم و هشتم از بین رفت
در دوره ایلخانیان که اوضاع کشور به آرامش نسبی دست یافت گام هایی در راه پیشرفت هنر برداشته شد من جمله تأسیس ربع رشیدی در شهر تبریز پایتخت آن زمان که مکانی مناسب جهت بروز استعدادهای هنرمندان و خوشنویسان و دانشمندان شد.
مکتب شیراز را می توان در دو دوره بررسی کرد. دوره اول سدهٔ هشتم هجری قمری و دیگری سده نهم هجری قمری. دوره اول همزمان با رونق نگارگری در تبریز بود. یکی از دلایل شکوفایی هنر نگارگری در سده هشتم شیراز را می توان بر کنار ماندن این منطقه از حملهٔ مغولان دانست. از معروفترین آثار آن دوران نگاره های ورقه و گلشا می باشد.
شاهرخ فرزند تیمور پس از فوت پدرش (۸۰۷ ه‍.ق) در هرات به سلطنت نشست و تا سال ۸۵۰ هجری قمری در آنجا حکومت کرد. او پس از تثبیت موقعیتش به آباد سازی هرات و سایر شهرها پرداخت و فرصتی برای توسعه هنر فراهم کرد. مجمع التواریخ حافظ ابرو نمونه بسیار خوبی است که از مکتب هرات بجا مانده است.