مناسبسازی و پیوسته
سازی پیاده روها به معنی حذف کلیه موانع فیزیکی و اختلاف سطحهای موجود در مسیرهای
پیاده و همسطحسازی پلهای ارتباطی در محل تقاطع پیادهرو با خیابان میباشد. همچنین
تامین حداقل عرض استاندارد در پیادهرو و رفع کلیه معارض موجود در آن بهنحوی که
عابر پیاده ( چه با ویلچر و چه بدون آن) بتواند بدون نیاز بـه کمـک دیگـران تـردد
نموده و از مسیر عابر پیاده منحرف نگردد
عمده مشکلات و
معضلات عدم پیوستگی پیاده روها را میتوان به شرح ذیل نام برد:
1 -عدم وجود پیادهرو
در برخی از
معابر شهری ، با عدم وجود پیادهرو در دو سمت خیابان و یا در یک سمت آن مواجه هستیم
عدم وجود
پیادهرو در یک معبر ممکن است دلایل متفاوتی داشته باشد. گاه عرض کم معبر اجـازه
اختصـاص حریمـی را بهعنوان معبر پیاده نمیدهد و گاه وجود دسترسیهای متعدد به
پارکینگ واحدهای مسکونی موجب تکهتکه شدن پیـادهرو و در نهایت حذف آن شده است.
درهرصورت چنانچه نتوان به هر دلیلی پیادهرویی را بـا جـداول بتنـی و یـا مصـالح
بنـایی احداث نمود، باید حریم آن را حداقل در یک سمت معبر و با یکی از روشهای ذیل
مشخص نمود:
1-1
توسط خطکشی
محوری و حتیالامکان با رنگ زرد
1-2
با نردهگذاری
توسط لوله های فلزی با اشکال مختلف
2 -عدم وجود پل ارتباطی مابین پیادهرو و خیابان
در اغلب موارد،
حدفاصل پیادهرو و خیابان نهرهای آب قرار دارد که با جداول بتنی و معمولاً به عرض
50 سانتیمتـر احـداث میگردند. عدم وجود پل در این مفصل (محل تلاقی پیادهرو با
خیابان) مانع از پیوستگی معابر پیاده میگردد
3 -وجود پلهای فلزی و یا بتنی غیرهمسطح مابین پیادهرو و
خیابان
در بعضی از
مناطق مشاهده میگردد که قطعات بتنی به ابعاد 120× 60 و به ضخامت 15 سانتیمتر ( که
در شـهرداریهـای مناطق تهران به آن سنگدال میگویند) را بر روی نهر ( محل تلاقی
پیـادهرو و خیابـان) قـرار مـیدهنـد. در ایـن وضـعیت بـا احتساب 20 سانتیمتر نمای
جداول انهار از سطح خیابان معمولاً اختلاف سطح پیادهرو با خیابان به 35 سانتیمتر
میرسد. این مسئله درمورد پلهای فلزی غیرهمسطح نیز صادق میباشد.
4 -شیب طولی نامناسب و زیاد پیادهرو
از مهمترین
معضلات پیاده روهای مناطق شمال شهر تهران، شیب طولی بسیار زیاد این پیاده روها
میباشد. براسـاس ضـوابط موجود، حداکثر شیب طولی رمپها باید از 8 درصد تجاوز نکند و
این درحالی است که شیب طولی برخی از پیاده روهای شـهر تهران از 20 درصد نیز بیشتر
میباشد.
5 -شیب عرضی نامناسب
براساس ضوابط
موجود، حداکثر شیب عرضی پیادهرو باید از 2 درصد تجاوز نکند اما گاه بدلیل وضعیت
توپوگرافی منطقه و یا دخل و تصرف مالکین ساختمانها، شیب عرضی پیاده روها دستخوش
تغییرات نامناسب میگردد.
6 -کاهش عرض و یا بنبست شدن پیادهرو بدلیل پیشروی بناها
عدم اجرای کامل
طرحهای تفصیلی و همچنین عقبنشینی نـاموزون واحـدهای مسـکونی در برخـی از معـابر،
مخصوصـاً در بافتهای قدیمی منجر به کاهش عرض و یا حتی بنبست شدن پیاده روها در
برخی از معابر شهری گردیده است. در حالیکه بـا عنایت به ضوابط، حداقل عرض مفید
لازم جهت معبر پیاده باید 125 سانتیمتر باشد.
7 -اختلاف سطح ( وجود پله ) در پیاده روها
این پدیده،
امروزه بهصورت یکی از موارد شایع در پیاده روها درآمده و هرروز بر دامنه آن افزوده
میگردد. عوامل اصلی بروز این مشکل عبارتند از:
7-1 عدم
رعایت بر و کف مصوب توسط مالک ین و یا سازندگان ساختمانها (اغلب 20 سانتیمتر کف
تمام شـده را بالاتر از حد مجاز دنظر میگیرند.)
7-2 ایجاد و
احداث کفسازی جدید در پیادهرو مقابل ساختمان که توسط مالکین آنها به جهت زیباسـازی
و تاثیر بر افزایش قیمت ملک صورت میگیرد.
7-3 پیادهروسازی
اجباری بصورت پلکانی به علت وجود شیب طولی بسیار زیاد پیادهرو
8 -کفسازی ناهمگون و استفاده از مصالح نامناسب
درحال حاضر ،
کمتر پیادهرویی وجود دارد که در تمام طول مسیر آن از یک نوع مصـالح اسـتفاده شـده
باشـد. قسـمت عمـده پیاده روها در سطح شهر از آسفالت ( با ناهمواریهای زیاد) و
سایر بخشهای آن از گونه های مختلف موزاییک و بلوکهای بتنی (خشکهچینی)
و حتی سنگهای بسیار صاف و صیقلی فرش گردیده است. البته در اغلب موارد یـک نـوار
طـولی بـا عـرض 50 سانتیمتر از آسفالت نو ( ناشی از عملیات نوار حفاری) از میان
همه آنها گذشته و بصورت مشـخص دیـده مـیشـود. همچنـین استفاده از مصالح و فرمهای
غیراستاندارد و ناهمگون در پیاده روها از بزرگترین معضلات کنونی پیاده روها میباشد.
9 -وجود معارض طبیعی و غیرطبیعی در پیاده روها
درختان، فضای
سبز، تیرهای چراغ برق، پایه های تابلوهای تبلیغاتی، کافوهای مخابرات، اتاقکهای برق
و شیرهای آتشنشانی از جمله معارض واقع در پیاده روها هستند که علاوه بر قطع
پیوستگی معبر موجب بروز حوادث جانی و مالی نیز میگردند.
0 -پارک
وسائل نقلیه موتوری در پیاده روها
پیاده روهای
عریض علاوهبر نقاط قوتی که دارند، دارای نقاط ضعفی نیز میباشند که عبارت اسـت از
سـوء اسـتفاده راننـدگان و پارک وسایل نقلیه در آنها. این وسایل نقلیه شامل
موتورسیکلت، وانت بارها و سایر اتومبیلهای شخصی میباشـد کـه بصـورت کوتاه مدت تا
پارک شبانهروزی این پدیده رایج پیاده روها را بوجود آوردهاند
علاوهبر پارک در
پیاده روها، پارک غیرمجاز وسایل نقلیه در خیابان و در محل خطکشی عابر پیاده و گاه
کـاملاً در محـل پـل روی نهر، مشکلات بسیار زیادی را برای عابران پیاده ایجاد کرده
و پیوستگی پیادهرو را از بین میبرد
11 -اختلاف سطح ناشی از دریچه های تاسیساتی در پیاده روها
12 -سد معبر توسط فروشندگان دورهگرد و یا واحدهای تجاری در
حاشیه پیاده روها
13 -سد معبرهای ساختمانی
نبود ضوابط خاص
در این رابطه، منجر به اشغال درازمدت سطح وسـیعی از پیـادهرو و حتـی خیابـان توسـط
واحـدهای ساختمانی درحال احداث گردیده است. آنچه بعنوان ضابطه اعمال میگردد،
دستورالعملی اسـت کـه در پشـت پروانـه هـای ساختمانی صادره از مناطق شهرداری درج
گردیده و اشغال یک سوم عرض گذر را جهت عملیـات سـاختمانی مجـاز اعـلام نموده است.
اما مشخص نیست که این یک سوم مربوط به عرض گذر عـابر پیـاده اسـت یـا کـل عـرض معبـر
( پیـادهرو و سوارهرو). درهرصورت، برای مالکین ساختمانها تفاوتی ندارد زیرا آنها
در اغلب مـوارد تمـام عـرض پ یـادهرو و در بعضـی از مقاطع کار، نیمی از عرض
سوارهرو را نیز اشغال میکنند و تا روز آخر پروژهشان ادامه مییابد.
از سوی دیگر،
اشغال معبر بدون نصب هرگونه علائم ایمنی و هشدار دهنده بحث دیگری است که نیاز به
بررسی جداگانه دارد.
آنچه در بحث
پیوستگی معابر پیاده اهمیـت دارد، قطـع ایـن پیوسـتگی بـه مـدت بسـیار طـولانی
توسـط سـدمعبرهای ساختمانی میباشد.
14 -کشیده شدن رمپ پارکینگها در پیادهرو
بدلیل مسائلی که
در بند 7 به آن اشاره شد و همچنین بدلیل برخی اشـتباهات در اجـرای سـاختمان،
درصـورتیکـه مالـک بخواهد به ایجاد دسترسی پارکینگ ساختمان خود به خیابان اقدام
نماید، ناچـار بـه ایجـاد رمـپ ورودی پارکینـگ از پیـادهرو میباشد و این امر بصورت
فرورفتگی و یا برجستگیهایی در پیادهرو نمود پیدا میکند.
15 -اختلاف
سطح زیاد پیادهرو با سطح خیابان
در مواردی که کف
پیادهرو از سطح خیابان پایینتر است، اتصال آن با خیابان توسط پله و یا شیب بسیار
تند برقرار میگردد.
16 -نوارهای حفاری و کندهکاریها در پیادهرو
شرکتها و
سازمانهای خدماترسانی نظیر برق، آب، مخابرات و گاز بـدلایل مختلـف ازجملـه رفـع
خرابـی، تـرمیم شـبکه، نوسازی شبکه و ... اقدام به حفاریهای متناوب در سطح پیاده
روها مینمایند که این امر در طول مدت حفاری و نیز مدت زمان زیادی که مرمت نوار
حفاری به طول میانجامد، عدم پیوستگی پیادهرو را موجب میگردد.
17 -نصب موانع فیزیکی جهت جلوگیری از ورود موتورسیکلت
هجوم سرسامآور
موتورسیکلتها در شهر و عدم رعایت قانون توسط قریب به اتفاق راکبـین آنهـا مشـکلات
زیـادی را ایجـاد نموده که دامنه آن به بحث مناسبسازی معابر نیز کشیده شده است.
ورود موتورسیکلتها به پیاده روها بـهعنـوان میـانبـر و جانشین خیابانهای شلوغ باعث
از بین رفتن امنیت عابران پیاده و همچنین ایجاد مزاحمت برخی از آنها برای زنـان و
دختـران میگردد که به ناچار برخی از مسئولین مناطق را بر آن داشته تا با نصب میله
هایی در مقاطع مختلف پیاده روها ایـن مشـکل را به طریقی حل نمایند. اما نصب این
میله ها با فواصل بسیار کم ( درمواردی کمتر از 50 سانتیمتر) مشکلات زیادی را برای
افراد معلول که بر ویلچر سوار هستند و یا مادرانی که با کالسکه نوزادشان در حرکت
هستند ایجاد مینماید.
جمعبندی مشکلات
اجرایی در امر پیوسته سازی معابر و ارائه رهنمودهای لازم
با یک نگاه
اجمالی به مشکلات موجود برای پیوسته سازی معابر پیاده، میتوان آنها را در چند گروه
دستهبندی نمود:
1 -مشکلاتی که بدلیل عدم اجرای دقیق قوانین و کمرنگ بودن نقش
نظارتی مراجع مسئول ایجاد میگـردد ازجمله:
- اختلاف سطح در
پیاده روها ( کفسازی توسط واحدهای ساختمانی )
- پارک وسایل نقلیه
موتوری در پیاده روها
- سد معبر توسط فروشندگان
- نصب موانع فیزیکی
جهت جلوگیری از ورود موتورسیکلت
- کشیده شدن رمپ
پارکینگها در پیادهرو
2 -مشکلاتی که بدلیل
عدم برنامهریزی دقیق و نبود ضوابط خاص ایجاد میشود از جمله:
- نوارهای حفاری
- سد معبرهای ساختمانی
- کفسازی ناهمگون
و استفاده از مصالح نامناسب
- اختلاف سطح ناشی
از دریچه های تاسیساتی در پیاده روها
- وجود معارض طبیعی
و غیرطبیعی در پیاده روها
3 -مشکلاتی که بدلیل
سهلانگاری و نبود دانش فنی و نیروی متخصص اتفاق میافتد از جمله:
- عدم وجود پل ارتباطی
مابین پیادهرو و خیابان
- وجود پلهای فلزی
و یا بتنی غیرهمسطح
- عدم وجود پیادهرو
4 -مشکلاتی که بدلیل
عوارض طبیعی زمین و وضعیت توپوگرافی منطقه بوده و انسـان د ر پدیـد آوردن آن
نقشی نداشته است
از جمله:
- شیب طولی زیاد
معبر
- شیب عرضی نامناسب
پیادهرو
- اختلاف سطح زیاد
کف پیادهرو با سطح خیابان
5 -مشکل کمعرض شدن
و یا بنبست شدن پیاده روها که میتوان به خرید املاک و یا عقبنشینی آنها اقدام نمود.
#کاشی سنتی