در زندگی معاصر انسان امروز نیاز به مکانی جهت احساس آرامش روانی اجتناب ناپذیر است شاید پارکها و فضاهای سبز در محدودة آپارتمانهای سربه فلک کشیده یکی از این گوشههای دنج شهری باشند. حال باید دید که آیا این فضا جوابگوی کلیه اقشار جامعه میباشد؟ متأسفانه در طراحی فضاهای سبز و پارکها در ایران عدم توجه به تعدد و تنوع قوای حسی بشر در ادراک فضای پیرامون براحتی مشهود میباشد. انسان دارای پنج حس بینایی، شنوایی، بویایی، لامسه و چشایی میباشد که در میان آنها حس بینایی به عنوان اصلیترین قدرت انسان مورد توجه طراحان است به صورتی که طراحی معماری، بر محور قدرت بصری انسان، پیش میرود، به عبارت دیگر تفکر جاری در طراحی، عمدتاً برحس بینایی تکیه دارد و البته این طراحی عمدتاً در خدمت کسانی میباشد که از چهار حس دیگر خود در حد مطلوب استفاده مینمایند تا حس بینایی آنها را تکمیل نماید و آنچه که به آن پرداخته نمیشود این است که بسیارند افرادی در جامعه که از داشتن قدرت بینایی محرومند که درحقیقت با توجه به آنچه در پیش گفته شد این افراد نمیتوانند به هیچ وجه با فضا ارتباط برقرار نمایند زیرا که ابزار ارتباط با فضای طراحی شده را در اختیار ندارند و نیز بسیارند افرادی که هر چند بینا هستند اما محروم از سایر حواس میباشد منجمله از افراد ناشنوا و یا معلولین حرکتی و ... این افراد جهت درک فضا میبایست بتوانند در داخل فضا قرار گیرند، اما آیا راه حلی در پروژههای طراحی شده برای رساندن این افراد به فضاهای مورد نظر پیشنهاد شده است شاید تنها در بعضی از پارکها در بدو ورود به پارک و در کنار پلههای ورودی، شیب راههای با شیبهای تند و غیر استاندارد جهت حرکت ویلچر تعبیه شده باشد و دیگر هیچ و اما تکلیف نابینایان و ناشنوایان و ... برای ورود و استفاده از این اماکن چه خواهد بود؟
مردم فرهنگهای مختلف نه تنها به زبانهای متفاوت تکلم میکنند بلکه آنچه احتمالاً دارای اهمیت بیشتری باشد اینست که در جهانهای حسی مختلف زندگی میکنند.
حس لامسه که خصوصاً از طریق کف پا و کف دست میتواند پیامهای مختلفی را به طور مداوم از محیط کسب کند در معماری و شهرسازی امروز نایده گرفته شده است. برخی از در شهرهای اروپایی سنگفرشها و کف سازیهای مختلف برای نابینایان، برای مطلع کردن آنها از محل عبور اتومبیل وترن، تنها آلترناتیوهای حسی مربوط به لامسه در مقابل کف سخت و مسطح هستند که یک نمونه از این کف سازی در تهران محدودة راه آهن اجرا شده است
ساخت کاشی سردرب
صوت نیز یکی از عناصری است که فضا را میسازد بدون آنکه آنرا با حجم خاصی اشغال کند. صوت میتواند قلمرو و جهت را تعیین کند و به فضا هویت و غنا و جذابیت بدهد، امروزه اصوات در فضاها بخصوص در شهرها تنها به صورت ناراحت کنندة آن تحت عنوان آلودگی صوتی ظاهر میشوند. در صورتیکه در باغهای قدیمی ایرانی اصوات طبیعی نقش مهمی داشتند و امروزه نیز در کشورهای پیشرفته لابراتوارهایی به تجربة صوت گذاری روی فضا با توجه به ویژگیهای معمارانة آنها مشغولند. نحوة دیگر تداخل صوت در فضا بخصوص پارکها در جهت، سمت و سو دادن افراد به فضایی مشخص، طراحی کفهایی میباشد که در اثر راه رفتن صداهایی متفاوت ایجاد میکنند.
شاید حس بویایی را نتوان به سمت خاص هدایت داد مگر از طریق حرکت از یک مکان دیگر، اما اگر پارک بزرگی در نقطهای از شهر با گیاهان فوقالعاده معطر پوشیده شده باشد، بوی خوش آنها حس بویایی را جهت ادراک نزدیک شدن به فضای پارک تحریک میکند.
ا توجه به آنچه تاکنون مطرح شد طراحان فضا و بالاخص فضاهای شهری همچون پارک ابزار مختلفی را در اختیار دارند تا بتوانند پارکی طراحی کنند که همة مردم شهر به نسبت مساوی از آن بهرهمند گردد. منظور از همة مردم با کلیة محدودیتهای حسی حرکتی که ممکن است داشته باشند.
فروش کاشی مراکشی