در این مبحث
ابتدا تعاریفی از مناسب سازی سپس نظریات روانـشناسی در خـصوص تعامـل انسان و محیط
و در نهایت مهندسی عوامل انسانی می پردازیم:
تعریف مناسب
سازی(فضا یا ساختمان قابل دسترس:(
1 -اصلاح محیط و تدارک وسایل حمل و نقل است، بطوری که افراد
معلـول قـادر باشـند تـا آزادانه و بدون خطر در محیط پیرامون خود اعم از اماکن
عمـومی ، معـابر ، محـیط شـهری و بین شهری و ساختمانهای عمومی حرکت کنند و از
تسهیلات محیطی ، اجتمـاعی ، فرهنگـی، اقتصادی با حفظ استقلال فردی لازم بهـره منـد
شـوند(ضـوابط و مقـررات شهرسـازی بـرای معلولان ، 1380
2 -فضا یا ساختمانی است که استفاده، مستقل کلیه افراد از آن
فضا و تجهیزات معمـاری درون آن امکان پذیر باشد و به جز ممانعت های امنیتی یا
مالکیتی ، هیچ گونـه مـانع حرکتـی بـرای دسترسی به آن ساختمان یا فضا وجود نداشته
باشد ( ضوابط و مقررات شهرسازی و معمـاری برای افراد معلول جسمی، حرکتی به نقل از
قاسم زاده ، 1383 (
تولید کاشی سردرب
نظریه انسان و
محیط:
1 -نظریه تلاش برای تطبیق انسان با کار (FMJ)
: ایـن نظریـه در مـورد انتخـاب افـراد بـا صلاحیت یا مهارتهای اداری برای پست های
خاص صدق می کنـد . هماننـد مـشاغل سـخت بدنی، آتش نشانی ، نجات غریق، خلبان نظامی
و ... .
2 -نظریه تلاش برای تطبیق کار با انـسان (FJM)
: تـلاش هـای اولیـه مهندسـی انـسانی و طراحی فضای کار سعی در طراحی کارهای متناسب
با ویژگیهای افراد را گویند .
این نظریه ها بر
تطبیق سطوح بیو مکانیکی ، فیزیولوژیکی ، رفتاری ، زبان و شناختی شـغل بـا فرد
دلالت دارد.
کاشی اسپانیایی
3 -نظریه ربرت زمر : به نظر وی محدودیت حرکت بوسـیله قـوانین
سـازمانی محـیط هـای 3 3 -نظریه ربرت زمر آموزشی و پرورشی تأکید و تشدید می شود .
به طور کلی محدودیت هایی که از طریق قوانین و شرایط معماری فضاها بر فرد تحمیل می
شود، خود پنداره ، وی را تضعیف می کند و مـانع از رشد وی می شود.(بر گرفته شده از
کتاب فضاهای آموزشی از دیـدگاه روانـشناسی محـیط، مرتضوی، 1376 .(
4 -نظریه بوم شناختی برون فن برونر (1979 :(این نظریه بر
اهمیت رشد انـسان در جایگـاه طبیعی اش تاکید دارد. در این نظریـه تأکیـد بـر
مفهـوم خـود بـرای رشـد افـراد در محـیط و بخصوص تعامل بین این دو (رشد انسان و
محیط) است . تغییر در فضای زنـدگی (معلـولان ) از جمله
وارد شدن به کودکستان ، دبستان ، حرکـت کـردن، ازدواج کـردن ، انتخـاب شـغل و
بازنشسته شدن موجب رشد شخص و تغییر موقعیت وی خواهد شد . سـاختار بـوم شـناختی
برونر به چند نظام بزرگ ، کوچک ، بیرونی و میانی به شرح ذیل تقسیم می گردد:
الف: نظام کوچک:
توسط عواملی نظیر نقش و ارتباطات میان فردی ، موقعیـت و مکـانی کـه افراد می
توانند درگیر تعامل رو در رو شوند تعریف شده است .
ب: نظام میانی :
ارتباطات میان دو یا چنـد موقعیـت کـه در رشـد فـرد نقـش فعـال داشـته . ارتباطات میان خانواده ، فضای کار یا محیط اجتماعی می
باشد . این نظام از چند نظام کوچک تشکیل شده است .
ج : نظام برونی
: اشاره به یک یا چند جایگاه دارد که ارتباط با رشد فرد نقش کافی را ندارد ، اما
آنچه را که موقعیت رشدی فرد پدید می آید، تحت تأثیر قرار می دهد.
د: نظام بزرگ :
این نظام بر پایداری های فرم و محتوای نظام های سطح پایین تـر کـه وجـود دارد یا
می تواند وجود داشته باشد، در سطح خرده فرهنگ یا فرهنگ کامل همراه با هـر نظـام
عقیدتی یا اعتقادی اشاره دارد.
کاشی سنتی فروش