درحدود 10درصداز
جمعیت جهان دچار نوعی معلولیت می باشند.شمار افراد معلول درجوامع مختلف ،کشورهای
درحال توسعه یا عقب مانده وبه خصوص در کشورهای پیشرفته ،همچنان سیر صعودی را طی می
کندومتاسفانه بخش عمده ای از این گروه را افراد جوان وفعال تشکیل می دهندکه میباید
جامعه در زمینه مشکلات آنان حساس باشد.
فروش کاشی مراکشی
معلولین جسمی
وحرکتی طیف وسیعی از انواع معلولیتها را تشکیل می دهدبنابراین میبایست اقدام به
طراحی فضاهایی کنیم که استفاده از آنها برای معلولین راحتتر صورت گیردکه اگر
نادیده گرفته شوند یا به روشی اشتباه طراحی شوندمعلولان را در زندگی روز مره شان
به مشکلاتی که غیرقابل اجتناب هستنددچار خواهند کرد.
بیـــان مسئله
معلولان در حال
حاضر با مشکلات عدیده ای نظیر مجهز نبودن چهارراه ها وتقاطع شهر به علائم هشدار
دهنده،نبودن آسانسور ورمپ در پاساژها وساختمانهای اداری وغیره روبرو هستند. با آنکه
بسیاری از ادارات، آسانسور دارند اما برخی از این آسانسورها به اندازه ای تنگ است
که ویلچر وارد آن نمی شود. گذشته از این در بیشتر ادارات دولتی امکانات توالت
فرنگی و سرویس بهداشتی مناسب معلولان وجود ندارد.
همچنین ناصافی
معابر وخیابانهای شهر ،کنده شدن سنگفرش پیاده روها که میبایست مورد بحث وبررسی
قرارگرفت.
حال سئوالی پیش
میاید که:
متناسب سازی
اماکن موجود با توجه به وضع کنونی ،تغییرات روی آن چطور میتواند باشد؟
ضرورت تحقیق
با توجه به
گوناگونی جوامع بشری ونحوه زندگی آنان باید اذعان داشت که افزایش مسائل ومشکلات به
وجود در زمینه های اجتماعی ومعضلاتی که انسانهای معلول با آن سر وکاردارندنسبت
مستقیم با پیشرفتهای تکنیکی وصنعتی کشورها داردوبا توجه به اینکه قوانین بین
المللی حقوق معلولین در تمامی دنیا به شکل یکسان وضع شده است،آنچه برای کشور ما
ضرورت داردتوجه به این قوانین است.
براساس ضوابط
مصوب شورای عالی شهرسازی ومعماری برای افرادی که دارای معلولیت هستندمناسب سازی
امری ضروری است.که می توان تجهیز چراغهای راهنمایی معابر به علائم صوتی ،برجسته
کردن سطوح پیاده روهای نزدیک تقاطع ها برای نابینایان ومجهز کردن اتوبوس به سکویی
برای بالا آمدن را مورد بررسی قرارداد.
به طور کلی
میتوان مبلمان شهری رابه دو گروه کارکردی وتزئینی تقسیم نمود این تفکیک بدان معنی
نیست که مبلمان کارکردی شهر نباید آراسته وچشم نواز باشد.بی تردید دلپذیری هر
عنصری در شهر ،به تناسب زیبایی آن بستگی دارد.لذا هدف این تفکیک توجه به این موضوع
است که دسته نخست (مبلمان کارکردی)تاکید بر جنبه های عملکردی توضیع متناسب مکان
یابی صحیح واندازه متناسب با محیط میباشد.
به طور کلی
میتوان برای علائم وتابلوهای مورد استفاده در سطح شهرها چند نقش کلی تعیین نمود:
1-تابلوهای اطلاع
رسانی
2-تابلوها وپانلهای
تبلیغاتی
3-علائم راهنمایی
ورانندگی
4-تابلوهای شناسایی
ابنیه،میدانها وپارکها
ـ ارتفاع نصب
تابلوهاوعلائم جهت معلولین
دراستاندارد
کشورهای مختلف ارتفاع تابلوهای شهری اندکی متفاوت است اما بیشتر ارتفاع را زیر
دوسوم ارتفاع ساختمان تعیین میکنند،تابلوهای تبلیغاتی معمولا بایددر ارتفاع
5|2تا5|3 متر نسبت به سطح پیاده رو،و5|4تا7|4 متر نسبت به سطح خیابان نصب شود.
فروش کاشی هفت رنگی
ولیکن تابلوهایی
که خاص افراد معلول طراحی میگرددباید در موقعیتهایی نصب شود که توقف استفاده
کنندگان از آنها مزاحمت برای تردد دیگران ایجاد نکند.
تابلوها وعلائمی
که برای افراد معلول در نظر گرفته میشودبهتر است در ارتفاع پایینتر نصب شود وبا
استفاده از خط بریل وهمچنین برجسته نمودن شکل وحروف طوری که شخص نابینا به راحتی
قادر به خواندن باشد.
- ارتفاع حداکثر دسترسی دست به بالا از کف:10|1
- قدایستاده فرد ،مهمترین عاملی است که در طراحی معماری
وشهرسازی تاثیر میگذاردبه همین دلیل به هنگام طراحی ،ساختمان قابل استفاده برای
معلول جسمی،حرکتی،ارتفاع فرداز زمین ،نحوه حرکت،شعاع دسترسی وچگونگی گردشهای
اودرنظر گرفته میشود.
ـ طراحی پل عابر
پیاده
طراحی یکی از
کفهای پله برقی که کف پله ای به اندازه عرض ویلچریک متروده سانتیمتر که به راحتی
بدون کمک شخص دیگری بالارود.
ـ سهم افراد
معلول از پارکها
ورزش و تربیت
بدنی برای معلولین علاوه بر آنکه از بعد سلامت جسمی یک ضرورت محسوب می شود از نظر
روانی و روحی نیز به آنان آرامش داده و زمینه حضورشان را در اجتماع فراهم می سازد.
اما در کشور به
دلیل کمبودهای زیادی که در این بخش وجود دارد، در بخش ورزش معلولین نیز این
کمبودها تشدید شده و آنان با مشکلات عدیده ای مواجه هستند که این مشکلات بر روابط
اجتماعی ، خانوادگی ، جسمانی و... آنان تاثیرنامطلوب می گذارد.
لذا می توان در
این زمینه از روش های دیگری مثل ایجادامکانات ورزشی در فضاهای باز و پارک ها بهره
گرفت.
در هر محله در
یکی از پارک ها وسایل مناسب و قابل استفاده ویژه معلولین را نصب کند و مسئولیت آن
را به تعدادی از والدین واگذار کند تا به این وسیله هم معلولان بتوانند ورزش کنند
و هم والدین ازنگرانی نسبت به وضعیت بچه هایشان رهایی پیدا کنند.
. بر این
اساس باید راه حل های برای این مشکل پیدا کنیم تا جایگاه معلولان تغییر داده شود و
تا این تغییر جایگاه اتفاق نیفتد نمی توان انتظار داشت که نیازهای این افراد به
اندازه افراد سالم مورد توجه قرار گیرد.
منابع و ماخذ
1-دکتر علی زنگی آبادی ـ طراحی وبرنامه ریزی مبلمان شهری
انتشارات شریعه توس مشهد.شهریور1383
2 -دکتر سید محسن حبیبی ودکتر فاطمه حاج میر فتـاح ـ
سـاختمانهای آموزشـی ومعلولین ـ اردیبهشت 1371
3-رابرت جیمز سورنسن ترجمه فرح حبیب ،راما فیـاض ــ معمـاری
بـرای معلـولان ـ1370
4-پایان نامه کارشناسی ارشد معماری آبان ماه 1384(اینترنـت)ــ
مجتمـع فرهنگـی آموزشی معلولین
از کجا کاشی سنتی بخرم