طرح کاشی های سنتی در دوره های مختلف تاریخی :
1- کاشی کاری دوره
هخامنشیان :
در دوره هخامنشیان تزئینات به صورت کاربرد
آجرهای لعاب دار رنگین و ترکیب آنهاست .
بدنه ی ساختمان شوش و تخت جمشید با چنین تلفیقی
آرایش شده اند .
دو نمونه جالب از این نوع کاشی کاری در شوش بدست
آمده که به شیران و تیراندازان معروف است .
یکی دیگر از این تزئینات کاشی استفاده آن برای
آرایش کتیبه است .
رنگ متن اصلی کاشی های دوره هخامنشیان اغلب زرد
و سبز و قهوه ای میباشد .
و لعاب روی آجرها از گچ و خاک پخته تشکیل شده
است .
نمونه دیگری از این نوع کاشی لعاب دار در نقش
حیوانات خیالی مانند سیمرغ و یا گریفن که دارای شاخ گاو و پا و سر شیر و چنگال
پرندگان هستند کاربرد دارد .
2- کاشی کاری دوره اشکانیان :
دردوره اشکانیان صنعت لعاب با پیشرفت خوبی روبه
رو شد .
به ویژه استفاده از لعاب یکرنگ برای پوشش جدار
داخلی و سطوح
خارجی ظروف سفالی رواج پیدا کرد .
و همچنین نوع ضخیمی از لعاب برروی تابوت های دفن
اجساد استفاده
میشده است .
در این دوره به تدریج از لعاب هایی به رنگهای
سبز روشن و آبی فیروزه ای
استفاده میشد اما هنرمندان برای پوشش خشت و آجر استفاده
چندانی
از لعاب نکرده و نقاشی را برای تزئین بناها ترجیح میدانند .
دیوار نگاره های کاخ آشور و کوه خواجه سیستان
یاد آور اهمیت و رونق
نقاشی دیواری این دوره است .
3- کاشی کاری دوره ساسانیان :
در دوره ساسانیان ساخت کاشی به همان شکل که در
دوره قبل یعنی
دوره اشکانیان بود اما با لعاب ضخیم تر ادامه پیدا کرد .
و کاشی معرق هم از نوع مرغوب رواج پیدا کرد .
نمونه هایی از این نوع کاشی ها که ضخامت لعاب
آنها به قطر یک
سانتیمتر میرسد در کاوش های فیروزآباد – کاخ تیسقون به صورت واضح
مشاهده میشود .
نقش های این کاشی عبارتند از:
زنان چنگ زن – بافنده و دارنده ی گل – مردان
سالخورده است با قطعه
های کوچک کاشی به رنگ های نارنجی – قهوه ای – قرمز – زرد –
یشمی – گلی و آبی – خاکستری – شیری صورت گرفته و نشان دهنده
ی کار دقیق و تنوع رنگ
های رایج در دوره ساسانیان است .
4- کاشی کاری دوره سلجوقیان :
کاشی کاری در تزئینات دوره نخستین دوران اسلامی
تاریخ ایران جای
خودرا به هنر گچ بری داد و برای بار اول در دوره ی سلجوقیان با
رنگ
فیروزه ای رونق گرفت .
در یک مدت طولانی برروی یک سده در قلمرو سلجوقی
کاشی کاری
گسترش یافت و در ابتدا جهت تزئین قسمتهای فوقانی مناره ها و
برجسته
نمودن جملات مقدس مذهبی و آسان کردن خواندن آنها به کار
میرفت .
مناره های سین – مسجد علی در اصفهان – ساربان از
نمونه های
برجسته در این دوره هستند .
آدرس اینستاگرام :
https://www.instagram.com/KASHI_HAFT_RANG_MEHDI/