آینده پژوه

ویژگیهای یک آینده پژوه

از آنجایی که شناخت آینده  های ممکن، محتمل ومطلوب امر پیچیده و دشواری است (زیرا نیازمند شناخت عمیق از مسائل مختلف و نحوه تعامل آنها است)، یک آینده پژوه باید قابلیتها و تواناییهای مختلفی داشته باشد تا بتواند درصد تطابق پیشبینیهای خود با واقعیت را افزایش دهد. در ذیل به برخی از ویژگیهای یک آینده پژوه اشاره میشود:

1 .شناخت عمیق از تاریخ و اوضاع و احوال فرهنگها و تمدنها

2 .شناخت گسترده نسبت به ابعاد مختلف علوم اجتماعی

3 .درک عمیق از پیشرفتهای جاری و نوظهور در علوم طبیعی

4 .آشنایی عمیق و گسترده با پیشرفتهای علوم مهندسی

5 .آشنایی گسترده با فلسفه، اخلاق و مذاهب مختلف

6 .آشنایی گسترده با قانون و طرحریزی

7 .آگاهی کافی و موثر نسبت به هنر و زیبایی

8 .خلاقیت و قدرت تخیل قوی

9 .توانایی ترکیب، اختراع و ابداع

10 .تمایل به فعالیت سیاسی

11 .توانایی پیشبینی امور قبل از وقوع آنها

12 .کنجکاوی سیری ناپذیر

گسترهی چشماندازهای آینده پژوهان

آینده پژوهان نسبت به آینده  چند دیدگاه کلی دارند و میتوان گسترهی چشماندازهای آینده پژوهان را در سه گروه تقسیمبندی کرد:

• آینده پژوهان تقدیری و مأیوس: این دسته از آینده پژوهان با بررسی معضلات کنونی جهان مانند: خطر جنگ هستهای، استمرار انفجار جمعیت، گرسنگی جهانی، کاهش ذخایر فسیلی و مشکلات زیست محیطی، آینده ای تیرهتر از امروز را ترسیم میکنند و با بزرگنمایی، توجه مردم را به خطرات و مشکلات پیش رو جلب میکنند.

• آینده پژوهان خوشبین و منظرساز: این دسته از آینده پژوهان با ترسیم آینده  های مطلوب و ارزشهای مطلوب، با کمک به فعالیت گروه هایی که به ساختن این آینده  ها مشغول هستند و همچنین تفویض اختیار به مردم، فرصت گزینش را به آنان میدهند.

• آینده پژوهان جامعنگر: این دسته از آینده پژوهان، دیدگاه های دو گروه قبل را مدنظر قرار داده و تلاش میکنند با ادغام نظریات آنها، آینده  مطلوب و همچنین خطرات و مشکلات ایجاد شونده در آینده  را بیان کنند.

موضوعات کلیدی مطرح در آینده پژوهی

میتوان موضوعات کلیدی مطرح در آینده پژوهی را به ده قسمت اصلی تقسیمبندی کرد:

1 .بحرانهای کلان جهانی

• روند جمعیت: کاهش نرخ رشد جمعیت، افزایش امیدبهزندگی، تعداد مبتلایان بهبیماریهای خاص (مانندایدز)

• غذا: تولید غذا، توزیع غذا، قحطی و بلاهای طبیعی، محصولات اصلاح شده

• منابع انرژی: افزایش راندمان انرژی، تولید و کشف انرژی و منابع آن، فعالیتهایی با وابستگی کمتر به انرژی، سوختهای جایگزین

• محیط زیست: افزایش استفاده از زمینهای بایر، انتشار گازهای گلخانهای، کاهش زیستگاه های گونهای (مانند مرداب و صخره های مرجانی)، افزایش غلظت لایه ازن، مشکلات آب و هوا، گسترش آلودگی رادیواکتیو، ذوب شدن یخهای قطبی، بالا آمدن آب دریا، افزایش طوفانهای بزرگ

2 .نظام سازمان ملل و حکومت بر جهان

3 .روندهای جهانی اقتصاد: فشارهای سیاسی برای ایجاد استانداردهای بهتر در زندگی، سیاستگذاریهای بهتر در سطوح کلان اقتصاد، افزایش مبادلات بازرگانی و سرمایهگذاری، نفوذ فناوری اطلاعات، پویایی بخش خصوصی

4 .روندهای جهانی سیاست: مردمسالاری، واکنشهای اجتماعی افراد

5 .چندپارگی اجتماعی

6 .بازآفرینی اجتماعی و اثرات زیستمحیطی فناوریهای نو: گسترش رشته هایی با ساختارهای جدید، زیست فناوری، علم مواد و فناوری نانو، فناوری اطلاعات، نقشهبرداری ژنتیک، مهندسی بیوپزشکی، پیشرفتهای درمانی و دارویی، اصلاح ژنتیک، تشخیص هویت با استفاده از DNA ،توسعه فناوریهای جانبی، کاهش فاصله کشف و کاربرد، افزایش سرعت تولید محصولات تجاری

7 .روندهای بازار کار: سبکهای جدید مدیریت، روندهای استخدام و شغلیابی، فناوری و اشتغال، تنوع مشاغل، زنان شاغل

8 .روندهای آموزشی و یادگیری

9 .پارادایمهای نوین علمی: نظریه سیستمهای پویا و زنده، فیزیک جدید، ساختارهای محوشونده، حوزه های مورفوژنتیک، نظریه آشوب

10 .تغییر پارادایمهای فرهنگی.

 #کاشی سنتی