موسسهی فناوری مونتری مکزیک

موسســهی فنــاوری مــونتری مکزیــک مــدرک کارشناســیارشــد در زمینــهی آینده  نگــاری راهبــردی ارایه میکند. هدف این برنامه تامین نیروی متخصص در زمینه های تصمیمسازی و طرحریزی و نیاز به پاسخگویی به مسألهی تغییر است. این برنامهی چند رشتهای، ابزارهایی را فراهم میکند که به سازمانهـا امکـان رقابـت بیشـتر در بازار میدهد. این برنامه دوره آموزشی متوازنی، را شامل نظریه و روشهای آینده نگـاری، ارایـه مـیکنـد. هـمچنـین، دانشجویان را آماده میکند که بتوانند روشهای آینده نگاری را با موضوعها و مسایل ویژه انطباق دهند.

درسهای این دوره به شرح ذیل است:

1 .مقدمهای بر مدیریت بنگاه های دولتی بینالمللی: مطالعهی مبانی شناخت کارکرد و توسـعهی شـرکتهـای چنـد ملیتی در اقتصاد جهانی. مطالعهی عوامل محیطی اصلی که در تجارت سطح بینالمللی تاثیرگـذار اسـت و دلیـل ظهور شرکتهای چند ملیتی.

2 .ساختار و تکامل سیستم بینالمللی: تجزیه و تحلیل تحولات سیستمهای بینالمللی از جنگ جهانی اول تا امروز، برای فهم جامعِ فرآینده ای تاریخی طی شده در قرن بیستم.

3 .آینده نگاری سیاسی: شناسایی مفاهیم کلیدی در تجزیه و تحلیل سناریوهای آینده . بحث دربارهی چشمانـدازهای نظری متنوع در آینده نگاری سیاسی. شناسایی و تعیین اطلاعات مرتبط مربوط به سـناریوهای سیاسـی. پـردازش سناریوهای سیاسی برای استفادهی علمی و بهطور آزمایشی.

4 .مدیریت راهبردی: شناسایی و درک منابع رقابتی در یک کشور، بخـش صـنعتی یـا شـرکت. توسـعه و پـردازش راهبردهایی برای افزایش احتمال موفقیت و کاهش احتمال شکست، توسـعهی ظرفیـت در طراحـی راهبردهـای مزیتی.

5 .آینده نگاری مالی: شناخت ماهیت الگوهای نظرییی که اقدامهای واقعی مالی را تایید مـیکنـد. ایـن روش بـه دانشجویان امکان میدهد تا نتایج تجربی حاصل از الگوهای مختلف را در مقایسه بـا موردهـای واقعـی موجـود کاربردی در سطح کشور مورد بررسی قرار دهند.

6 .فرآینده ای جهانیسازی اقتصاد: کشف شاخصهای اصلییی که فرایند جهانیسـازی، در سـاختارهای جهـانی از سال 1980 به بعد داشته است. تجزیه و تحلیل بازیگرهای اصلی، شـرکتهـای چنـدملیتی، بخـشهـای مـالی واسطه، سازوکارهای نهادهای سیاسیای که در تجارت آزاد و بر مـواردی چـون آزادی تجـاری، سیاسـت مـالی، سیاست سازمانهای بینالمللی مانند بانک جهانی، صندوق بینالمللـی پـول و سـازمان تجـارت جهـانی تـأثیر میگذارد.

7 .معرفت شناسی آینده  نگاری : تجزیـه و تحلیـل عنصـرهایی کـه در نظریـهی معرفـتشناسـی در آینده نگـاری جهانی/بینالمللی کاربرد دارند. شناسایی ابزارهای معرفتشناسی در آینده نگاری. شرح الگوهای آینده  نگاری که با معرفت شناسی ارتباط دارند.

8 .روشهای آینده نگاری: استفاده از فنون و ابزارهای آینده نگاری برای تجزیه و تحلیل فرآیند؛ روشهـای آمـاری، نظریهی بازی، کنترل چند متغیره، سریهای زمانی

9 .تجزیه و تحلیل در رقابتهای بینالمللی: آشناسـازی دانـشجویـان بـا مفـاهیم، ابزارهـا، نهادهـا و قواعـد بـازی، و رخدادهایی که سیستمهای تجاری بینالمللی را کنترل و اقتصاد سیاسی ملتها را تنظیم مینماید.

10 .طراحی آینده نگاری        : توسعهی شناخت مفاهیم راهبرد و فرایند تدوین راهبـرد بـرای یـک پارچـهسـازی مفـاهیم، روشها و ابزارهایی که در درسهای قبلی آنها را یاد گرفتهاند.

11 .طراحیسناریوهای منطقهای: بهکارگیری روشها و ابزارهای آینده نگاری برای فهم فرآینده ا در یک منطقهی خاص.

12 .سمینارپایاننامه: انتخاب و انجامیک پروژه پایاننامهبرای اتمامدورهی کارشاسی ارشدآینده نگاری راهبردی.

دانشگاه دولتی مسکو

دانشکدهی جامعهشناسی دانشگاه دولتی مسکو در روسیه مدارک کارشناسی و کارشناسی ا رشد را در زمینهی پیشبینی اجتماعی ارایه میکند. این برنامه شامل تاریخچه، روششناسی و فنون آینده نگاری فنـاوری در مسـایل اجتمـاعییـی چون کار، دولت و قانون، خانواده، مدرسه، علم، فرهنگ، بهداشت، شهرنشینی، محـیط زیسـت، مـواد مخـدر و جـرم و جنایت است. این برنامه از سال 1969آغاز شد و در سال 2002 ،175 دانشجو داشته است.

بنیاد و مؤسسهی آینده پژوهی پاکستان

بنیاد و موسسهی آینده پژوهی پاکستان دوره های کوتاهمدت بدون مدرک، دوره های بلندمدت با مدرکهـای کـاردانی، کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری ، در زمینهی آینده اندیشی تعلیم و تربیت، ارایه میکند . تا سـال 1989 بـیش از1000دانشجو این دوره ها را گذراندهاند و بالای 50 دانشجو مدرک و گواهینامه کارشناسی ارشد دریافت کردهاند.

1 .دورهی کارشناسی ارشد برای دریافت گواهینامه

سرفصل درسهای این دوره، عبارت است از:

1-1        .پارادایمهای آینده : نظریه، مکتبهای فکری عمده ، تاریخچه ، کاربردها و آثار خواندنی

1-2 .آینده اندیشی چشماندازمحور

1-3 .جامعهشناسی: نظریهی سیستمهای جامعهی جهانی، تغییر اجتماعی، کار و رفاه

1-4 .روششناسی تحقیقات آینده  نگاری

1-5 .سیستمهای جهانی و اقتصاد سیاسی بینالمللی

1-6 .فلسفه و تاریخ آینده نگاری

2 .دورهی کارشناسی ارشد برای دریافت دیپلم

سرفصل درسهای این دوره عبارت است از:

2-1 .آینده اندیشی برای پاکستان

2-2 .جهان سوم / جهان اسلام و آینده اندیشی برای اسلام

2-3 .انسان جهانی / آینده اندیشی برای جهان

2-4 .آموزش و پرورش قرن 21 :مهارتهای پایهی زندگی، خلاقیت و نسلهای آینده

2-5 .علم و فناوری: دو عامل تغییر اجتماعی

2-6 .زبان آینده  نگاری، ادبیات، نگارش خلاق و روزنامهنگاری

3 .تحقیقات پایاننامهای زیر نظر استاد راهنما

3-1. کارشناسیارشد تحقیقات کاربردی و پایان نامه (2 سال)

3-2 .تحقیقات دکتری و نگارش پایان نامه (3 سال)

استادان این دوره ها عبارتند از: آقایان: مقبول الهی، ادوارد، زهره اعظم، شمسانواز الجلالی، اکرام اعظم، مسعود اختر و

خانمها: زینیا ساتی، طاهر بروهی و گلزار بانو.

دانشگاه سان شاین کوست استرالیا

دانشگاه سانشاین کوست در استرالیا، سمینارهای یادگیری ضمن کار آینده نگـری را در دانشـکدهی هنـر و علـوم اجتماعی ارایه میکند. این برنامه از سال 2001 آغاز شده است.

برنامه ها:

این دانشگاه یک دورهی مدیریت اجرایی را در آینده پژوهی ارایه مـیکنـد. بـرای دریافـت گـواهینامـهی ایـن دوره، دانشجویان یک دورهی یک ماه ه را میگذرانند (که شـامل سـه جلسـهی یـک روزهی آشـنایی بـا محتـوای آینده ، روششناسی و معرفتشناسی و یادگیری عملی است). پس از آن یک مقالهی تحقیقاتی مهم ارایه میشود. این برنامه بر آینده  های کاربردی برای سازمانهایی که دانشجویان در آنها کـار مـیکننـد، تاکیـد دارد. ایـن گـروه برگـزاری نشستهای خود را یک بار در هر ماه تنظیم کرده است. همچنین این دانشگاه مدارک کارشناسـیارشـد و دکتـری از دانشکدهی علوم اجتماعی و هنر با گرایش تخصصی آینده  پژوهی ارایـه مـیکنـد. تعیـین گـرایش و انتخـاب گزینـه تخصصی، در طول دورهی تحقیقی انجام میشود، و بسته به هر دانشجو، تکمیل آن و دریافت مـدرک کارشناسـی - ارشد یک تا دو سال طول میکشد. سهیل عنایتاله سرپرست دانشجویان کارشناسیارشد و دکتری این دوره است.

دانشگاه فناوری سوینبرن استرالیا

دانشگاه سوینبرن استرالیا یک برنامهی چنـد سـطحی ارایـه مـیکنـد و دانـشجویـان مـیتواننـد پـس از دریافـت گواهینامهی کارشناسی ، دیپلم کارشناسی و کارشناسیارشد به دکتری ارتقـا یابنـد. ایـن برنامـه در آینده  نگـاری راهبردی، دانشجویان را برای یک دورهی موفق درآینده نگاری و راهبرد در محدودهی یک سری از سازمانهـا آمـاده میکند. فرض راهنمای برنامه این است که آینده نگاری راهبردی میتواند سنگبنـای موفقیـت سـازمانی، در محـیط پرتلاطم قرن 21 باشد. کسانی که در این حوزه، دانش و مهارت پیدا کنند، بـهخـوبی مـیتواننـد بـه عنـوان رهبـر در زمینه های کاری بسیار گستردهای مشغول به کار شوند. این برنامه قسمتی از برنامه های موسسهی آینده نگاری استرالیا است، که در سال 1999 برای توسعهی مجموعهای از برنامه های نوآورانـهی کارشناسـیارشـد و تحقیـق در حـوزهی آینده نگاری کاربردی، تاسیس شده است. این دوره ها به قرار زیر است:

1 .گواهینامهی کارشناسی علم در آینده نگاری راهبردی

1ـ1 .مقدمهای بر پایگاه دانشی آینده پژوهی و آینده نگاری: بررسی مطالعات آینده پژوهی از دیدگاه چند فرهنگی. این مطالعات تاریخ این حوزه را در بافت جهانی و با پیشفرضها و جهانبینیهای مرتبط با این سنتها بررسی میکند.

1ـ2 .پیادهسازی و اجرای آینده نگاری در سازمانها: در این بررسی آینده نگاری راهبردی در ارتباط با پیادهسـازی آن در سازمانها، با تجزیه و تحلیل نیازها و پویاییهای سازمانی، با توجه به رویکردهای چندگانهی در دسـترس عوامـل اجرایی انجام میشود. 1ـ3 .روششناسی آینده نگاری: بررسی بخش وسیعی از ابزارهـا و روشهـا از دیـدگاه انتقـادی، از منظـر روشهـای سیستممحور تا تحلیل علّـی چندسـطحی، بـا تاکیـد بـر روشهـای آینده نگـاری تفسـیری، بـه بررسـی بحـثهـا و پیشفرضهای جهانبینی میپردازد. 1 1ـ4 .ابعاد تغییر جهانی: دانشجویان مرورهایی روند ـ مبنا در قالب جریان توسعه ، مسایل مطرح و بـذرهای امیـد و آرزو خلق میکنند. این یک جریان اکتشافیـمشارکتی پویایی جهانی است. از یـک منظـر روشهـای سیسـتممحـور سازنده اجتماعی تثبیت جهانیگرایی در قالب چارچوبی یکپارچه است.

2       .دیپلم کارشناسی آینده نگاری راهبردی علم

2-1        .فرآیند آینده نگاری: عبارت از بررسی فرایند آینده نگاری از منظر مناسب نظریهی پیچیدگی ، سیستمهای تو در تو، و فرآیند راهبرد اکتشافی، با استفاده از فن آمـوزش بزرگسـالان اسـت. هـدف آن شـناخت مهـارتهـای کلیـدی مشاورهی آینده نگاری است تا توانایی بازاریابی و فروش خدمات آینده نگاری به سازمانها به نحـوی باشـد کـه افـراد برای طراحی پروژهی آینده نگاری و موفقیت کامل در آن توانا شوند.

2-2        .دورنمای قرن 21 :اکتشاف ابعاد ابتدای قرن 21 از طریق بررسی چند چارچوب، رویکرد و دیدگاه. هدف از ایـن کار، ارتقای آن دسته از دیدگاه های کلیدی که تاثیر عمدهای بر ابتدای قـرن 21 دارنـد؛ شناسـایی تعـدادی از عوامـل کلیدی ابتدای قرن 21 که مستلزم توجه به ابعاد انسانی، سازمانی، راهبردی و تجاری در آنها است؛ و نیـز تشـخیص حوزه های ویژهای را میطلبد که به نیازهای مردم و سازمانها پاسخ میدهند. همچنین برای دانشجویان علاقـهمنـد به شرکت در جزییات، موضوعهای راهبردی، برنامهریزی و طراحی مطرح میشود.

2-3        درس تخصصی اختیاری 1و2 :دانشجویان میتواننـد یـک درس تخصصـی از موسسـهی آینده نگـاری و یـا دانشکدهی کارآفرینی استرالیا انتخاب کنند.

2-4        چارچوبهای آینده  های همسـو (درس اختیـاری): مطالعـهی عمیـق چـارچوبهـای مفهـومی در رشـته هـای آینده  های همسو، با استفاده از ابزارهایی برای نگاه به آینده  نگاری بهعنوان یک فرایند مفهومی و فعال که دامنهی آن از منظر جهانی (کلان) تا منظر فردی و گروه های کوچک (خرد) تغییر میکند. این مطالعـه افـراد را بـرای ط راحـی و اجرای راهبردهای مداخله توانا میسازد به نحوی که در سازمانها یک ظرفیت سازمانی آینده نگاری، ایجاد شود.

2-5        تداوم دیجیتالی ، حق مالکیت ، مخاطرهـ سه معضل دنیای برخط (اختیاری): اکتشاف راهبردهایی برای سازماندهی موضوعها و اطلاعات دیجیتال ذخیره شده، برخورد با پرسشهـایی ماننـد چگـونگی حصـول اطمینـان از بقـای طـولانی اطلاعات دیجیتالی، دستیابی به این گونه اطلاعات، روش ذخیرهی اطلاعات، ضوابطی برای ارزیابی اعتبار راهبـردهـای ذخیرهسازی، نوآوری فناورانهی مطالعات، سازهی اجتماعی علم و فنـاوری و ماهیـت علایـق مسـتتر اجتمـاعی از موضـع مطلوب آینده  های انتقادی و همچنین کاربست موردهای فوق در مباحث مالکیت و مخاطره(ریسک).

3       .کارشناسی ارشد آینده نگاری راهبردی

3-1        .آینده نگاری و نوآوری: در این دوره دانشجویان، کسب و کار عصر دانش را خلق مـیکننـد. ایـن کسـب و کـار میتواند کارکرد جدیدی در داخل یک واحد سازمانی با "مشتریان داخلی" باشد. مـیتوانـد واحـد جدیـدی باشـد کـه خدماتی را برای سازمانهای مشتریـ مدار ارایه دهد. یا یک شروع کارآفرینانهی جدید کـه اوج آن در یـک برنامـه ی تجاری و مقدمات سرمایهگذاری باشد. اهداف این دوره، درک توان بالقوهی آینده نگاری جهـت تسـهیل کـارآفرینی و نوآوری است

3-2        3-2 .خط پایان سهگانه(TBL ) و توسعهی پایدار: هدف این درس کشف خط پایان سهگانه بهعنوان یـک پـارادایم پایدار است که میتواند روشی را که یک سازمان در قرن 21 عمل میکند، تغییر دهد، این درس دانشجویان را برای بهکارگیری تیبیال نسبت به یک گروه یا سازمان توانا می سازد، هدف از این درس ایجاد شـناخت پایـدار همـراه بـا مطالعهی مثالهایی از سراسر جهان است. در طی این درس رویکردهای اندازهگیری و تواناسازی دانشجویـان بـرای طراحی کاربردهای تیبیال در سازمانها بررسی میشود و همچنین الزامهای پذیرش اجتماعیـاقتصادی جهانی هم مورد بحث قرار میگیرد.

3-3        درس تخصصی اختیاری 3و4

4       .درجهی دکترای علم در آینده نگاری راهبردی

درجهی دکتری برای متخصصانی است که قصد دارند تا در توسعهی دانـش در زمینـه هـای آینده نگـاری راهبـردی، نوآوری اجتماعی و حوزه های وابسته نقشآفرین باشند.

 #کاشی سنتی