شایستگی
اطلاعاتی مربوط به کاربرد اینترنت برای جمعآوری اطلاعات راجع به بازار، مشتریان،
رقبا، ایجاد و مدیریت بانک داده مشتری و مدیریت دانش مشتری، گردآوری، ایجاد و
انتقال دانش کاربردی و ... می باشد. شایستگی ارتباطی به استفاده از اینترنت به
منظور برقراری، حفظ و مدیریت روابط با مشتری و ذینفعان مربوط می گردد. این شایستگی
از طریق ارتباط بلند مدت با مشتری تقویت می گردد. مسلم است که این دو شایستگی منفک
از هم نبوده و اثرات متقابل بر روی هم دارند.
شایستگی های
اطلاعاتی و ارتباطی می توانند در کنار سایر منابع، قابلیت ها و شایستگی های
سازمان، منشا بسیار مهمی به منظور ایجاد و پایدارسازی مزیت رقابتی در بازارهای
اینترنتی بوده و نیز باعث رقابت پذیری و عملکرد شایسته شرکت در این بازارها گردند.
همانگونه که پورتر مطرح می کند، سازمان در راستای رقابت پذیری از شایستگی های
مبتنی بر اینترنت هم می تواند بصورت استراتژیک و هم بصورت عملیاتی بهره مند گردد.
در حالت استراتژیک، با تکیه بر شایستگی های مبتنی بر اینترنت می توان اهداف، جهت
گیری های استراتژیک، استراتژیها و برنامه های مناسبی را طراحی و تنظیم نمود. در
حالت عملیاتی نیز می توان با تکیه بر این شایستگی ها، اقدامات اطلاعاتی و ارتباطی
را به گونه ای انجام داد که استراتژی ها و برنامه ها بخوبی اجرا شده و اهداف تحقق
یابند.
میزان هر کدام
از این شایستگی ها ممکن است در یک سازمان کم یا زیاد باشد. باید توجه داشت که کم
یا زیاد بودن این شایستگی ها را نمی توان بطور سطحی برای سازمان عیب یا مزیت تلقی
کرد. به عنوان مثال اگر موقعیت داخلی و خارجی کسب و کار سازمان به گونه ای باشد که
به شایستگی اطلاعاتی کم و شایستگی ارتباطی زیادی نیاز داشته باشد ولی شایستگی
اطلاعاتی آن زیاد و شایستگی ارتباطیش کم باشد، در اینصورت سازمان با ضعف بزرگی
مواجه است که باید نسبت به رفع آن بکوشد. چرا که از یک طرف منابع خود را هدر داده
و شایستگی اطلاعاتی مازادی بدست آورده است که بلا استفاده مانده است و از طرف دیگر
درست برنامه ریزی و عمل نکرده و با کمبود شایستگی ارتباطی روبرو شده است. بنابراین
برخورداری از این شایستگی ها زمانی می تواند منشا مزیت رقابتی برای سازمان محسوب
شود که در زمان مناسب به اندازه کافی وجود داشته باشد. سازمان بایستی همواره از
وضعیت مطلوب و موجود خود آگاه بوده و به گونه ای عمل کرده و از قابلیت ها و
شایستگی های خود به نحوی استفاده نماید که خود را به وضعیت مطلوب نزدیک کند.
همانگونه که جدول2 نشان می دهد، هر کدام از شایستگی ها بسته به میزان خود و نیز
شرایط بازار رقابتی سازمان می توانند منشا مزیت رقابتی برای سازمان باشند.
- چنانچه شایستگی
اطلاعاتی سازمان زیاد و شایستگی ارتباطی آن کم بوده و شرایط بازار رقابتی آن به گونه
ای باشد که ب یـشتر بـه قابلیـت
دانشی نیاز وجود
داشته باشد، در اینصورت می توان گفت که سازمان از مزیت رقابتی اطلاعاتی در بازار اینترنتی
برخوردار است.
- چنانچه شایستگی
اطلاعاتی سازمان کم و شایستگی ارتباطی آن زیاد بوده و شرایط بازار رقابتی آن به گونه
ای باشد که بیـشتر بـه قابلیـ ت
ارتباطی نیاز وجود
داشته باشد، در اینصورت می توان گفت که سازمان از مزیت رقابتی رابطه ای در بازار اینترنتی
برخوردار است.
- چنانچه هر دو شایستگی
سازمان کم باشد به نظر می رسد که سازمان از مزیت رقابتی خاصی در بازار رقابتی برخـوردار
نبـوده و احتمـالا از
مزیت رقابتی غیر
اینترنتی در بازارهای سنتی بهره مند باشد.
- چنانچه هر دو شایستگی
سازمان زیاد باشد به نظر می رسد که سازمان از مزیت رقابتی کامل اینترنتی در بازار اینترنتی
برخوردار باشد
مزیت رقابتی در
بازارهای اینترنتی
مزیت رقابتی کامل
|
مزیت رقابتی اطلاعاتی
|
زیاد
|
شایستگی اطلاعاتی
|
مزیت رقابتی رابطه ای
|
فاقد مزیت رقابتی
|
کم
|
زیاد
|
کم
|
|
شایستگی ارتباطی
|
فروش کاشی مراکشی در کاشی سنتی رنجبران