از مهم ترین آثار نقاشی روی کاشی می توان از آثار موجود در تکیه معاون الملک کرمانشاه نام برد، آثار نابود شده حسینیه مشیر شیرزاد نیز از جمله پر اهمیت ترین آثار روی کاشی بوده اند. این نوع نگاره ها بر خالف نقاشی قهوه خانه ای یا پرده ی درویشی نیاز به نقال و پرده خوان نداشته است و به تناسب محیط و کاربرد، موضوعات آن تعیین شده است. نقش محیط برای استفاده از مصالح خاص و نوع کاربرد این نوع نگاره ها در چگونگی شکل گیری آنها نقش بسیار مهم و تعیین کننده دارد. شیوه نقاشی روی کاشی معموالً با شیوه کاشی هفت رنگ است که در تاریخ معماری و نقاشی ایران سابقه دارد. این کاشی ها به شکل مرقع ساخته می شوند و ابعاد آن از 11 سانتی متر کمتر نیست. در این شیوه کاشی با لعاب سفید اولیه در کوره پخته شده و پس از پخت اولیه نقش مورد نظر روی قطعات کاشی به تناسب ترسیم می شود و پس از طرح اندازی نوبت قلم گیری و رنگ آمیزی است. در مرحله رنگ آمیزی، رنگ ها باید به طریقی انتخاب شوند تا در نورهای مختلف روز در آنها تغییرات چندانی ایجاد نشود. رنگ ها از نوع رنگ لعاب هستند و در پخت نهایی باید دقت شود و حرارت به صورت یکسان به تمامی سطوح کاشی برسد. لعاب اولیه باعث می شود تا ماده رنگ جذب کاشی گردد. ماده ترکیبی رنگ لعاب نیز باعث می گردد تا در بکارگیری آن امکانات ترکیبی مانند رنگ و روغن وجود نداشته باشد. استفاده از رنگ های متنوع در این شیوه باعث گردید تا به اصطالح به آن نام هفت رنگ اطالق شود. الیه بستر در نقاشی دیواری دوران قاجار معمولا گچ است و در مواردی که در معرض رطوبت قرار داشته باشد از الیه آهک نیز استفاده شده است. آثار نقاشی به این شیوه به دلیل تفاوت کمتر نسبت به نقاشی روی کاشی به مرور زمان دارای فرسایش بیشتری شده اند. این آثار همانند سایر گونه های نقاشی دارای تنوع مضامین هستند، اما نکته مهم آن است که مضامین و موضوعات آثار نقاشی دیواری با توجه به کاربرد مکان تعیین می گردیده است. برای مثال در تکایا مانند تکیه معاون الملکبه مناسبت برگزاری مراسم عزاداری، آثار بیشتر به این مضامین مربوط است یا بر سر در سقاخانه ها اغلب شمایل حضرت ابوالفضل )ع) ترسیم می گردیده است. شیوه طراحی پیکره ها و شکل برخورد نقاشان با ترسیم شمایل در این آثار نیز مانند سایر آثار است. اما به دلیل امکانات خاص رنگ آمیزی و ابعاد بخصوص در نقاشی روی کاشی، پرداخت ها ساده تر شده است. وجود تزئینات بویژه حاشیه سازی با نقوش تزئینی در این آثار اهمیت بسزایی داشته است. رنگ ها در این آثار غالباً زنده تر و عمدتاً همراه با قلم گیری به دور پیکرها به کار می روند و توجه به نمادهای رنگی بستگی به میزان آگاهی هنرمندان از این مر داشته است. آثار نقاشی روی گچ به خصوص در بقاع گیالن و دیلمان بسیار متأثر از نگارگری قدیم اسالمی است و پیکرها عموماً پاالیش یافته اند

ساخت کاشی سردرب مغازه مسجد