از ابتدای دهه80میلادی
این تفکر کـه از کـامپیوتر بـه عنـوان ابـزار کمـک آموزشـی اسـتفاده گـردد . شـکل گرفـت
پیشرفتهای زیادی در این زمینه حاصل شد. در سالهای اخیر این ایده قوت گرفته است که از
کامپیوتر بـه عنـوان یـک استاد استفاده شود محیط تدریس با ابزارهای گرافیکی شبیه سازی
گردد. سیستمهای آموزشی غیرهوشمند، به طور کلـی مطالب آموزشی را دسته بندی کرده، حداکثر
آنها را به شکل فرامتن، فرارسانه سازماندهی مـیکننـد. در ایـن سیـستمهـا، دانشجو برحسب اختیار خود میتواندبخشهایی از درس
را نخوانده یا بخشهایی از درس را بدون رعایت ترتیب تقدم آموزش ببیند. در چنین سیستمهایی
اثری از روشهای تعلیم پویا مشاهده نمیگردد. همانطور که مـیدانیـد شـیوه تعلـیم فردی
(استاد دانشجو) مؤثرتر از شیوه تعلیم گروهی ( استاد دانشجویان ) است، اما از لحاظ هزینه
گرانقیمـتتـر اسـت. خوشبختانهبا پیشرفتهای حاصل در سیستمهای آموزشی هوشمند، شیوه تعلیم
فردی میتواندتوسط کامپیوتر بـه عنـوان استاد درس شبیه سازی شود دانشجو تحت نظارت سیستم
کامپیوتری آموزش ببیند. در این مدل،همانند مـدل انـسانی، شیوه تدریس در اختیار سیستم
کامپیوتری است.
ساخت محراب مساجد
در شیوه تعلیم فردی،
استاد، روش سرعت تدریس خود را برحسب توانایی دانشجو تنظیم میکند از این بابت است کـه
کارایی این روش بیشتر از شیوه تعلیم گروهی است. اما تنظیم روش تعلیم برحسب توانایی
دانشجو نیاز به شناخت دانشجو دارد. این شناخت میتواندبرحسب پاسخهای دانشجو به سئوالات
استاد، مشاهده رفتار او در حین آمـوزش بدسـت آیـد . چنانچه استاد در فواصل مناسب اقدام
به سئوال از دانشجو کند، او می توانـدمیـزان درک همراهـی دانـشجو در درس را بدست آورد
شیوه تدریس خود را بر آن اساس تنظیم کند. به طور مثال؛
الف) اگر دانشجو
باهوش است،سرعت تدریس را افزایش دهد از اظهار جزئیات پرهیز کند.
) اگر دانشجو با
مطلب درسی، آشنایی قبلی دارد، بعضی از بخش ها را پس از انجام سئوالاتی دریافت پاسخ
مناسب، حذف کند.
فروش کاشی مذهبی
) اگر دانشجو کشش
مطلب را ندارد، مطلب را آهسته تر با ذکر جزئیات مثالهای بیشتر ارائه کند.
) اگر دانشجو مطلب
را متوجه نشد، آن مطلب را مجدداً به همان سبک قبلی یا به سبک دیگری بیان کند.
در این مقاله، ما
یک سیستم کامپیوتری به نام مدرس مجازی هوشمند(IVT )معرفی میکنیم که با توجه بـه توانـایی یادگیری دانشجو، شیوه تعلیم خود را
تنظیم میکند. IVT این قدرت پویایی را با کسب دانش
تعلیم از اسـتاد واقعـی هـر درس بدست میآورد. IVT سیستمی است که در آن میتوان هر نوع درسی را برای انواع مدلهـای یـادگیری دانـشجو
طراحی تدوین نمود. IVT به شکل مدل متقاضی/سرویسگر با
بهکارگیری فنآوریwww طراحی پپیادهسـازی شده است. دانشجویان
به کمک IVT میتوانندبهصورت انفرادی فارغ از بعد مکانی زمانی از
طریق کامپیوتر خود به دانشگاه مجازی هوشمند متصل شده به شکل فرارسانه هوشمنددر یک یا
تعدادی درس آموزش ببینند.
در ادامه مقاله،
ابتدا چند سیستم آموزشی هوشمند معرفی میشود. سپس به بررسی ویژگیها خصوصیات یـک سیـستم
آموزشی هوشمندمیپردازیم. در بخش چهارم، اجزاء IVT به طور کامل تشریح میشود. در پایـان نتیجـهگیـری کـرده، زمینه های توسعه IVT را بیان میکنیم.
بهطور کلی سیستمهای
آموزشی کامپیوتری را میتوان به دو دسته هوشمند غیرهوشمند تقسیم نمود. در سیـستمهـای
آموزشی غیرهوشمندیک درس از پیش تعریف شده در سیستم موجود است کهبهصورت ایستا به دانشجو
ارائهمـیگـردد. این گونه سیستمها فاقدهرگونه پویایی در شیوه تدریس هستند. در کلاسهای
واقعی، استاد بـا توجـه بـهعکـس العمـل دانشجویان نسبت به مطلب درسی ارائه شده، شیوه
تدریس خود را تصحیح می نماید ایـن امـر باعـث افـزایش بـازدهی آموزش میگردد. بنابراین
اگر سیستمهای آموزشی کامپیوتری بخواهنـدبـه واقعیـت نزدیـک شـوندبایـد بتواننـد چنـین
تصمیماتی را در شیوه تدریس اعمال کنند. در سیستمهای آموزشی هوشمند نحوه تدریس به صورت
پویا، براسـاس فـن تعلیم مدل یادگیری دانشجو صحیح میشود. در ادامه این بخش، ما تعدادی
از سیستمهای آموزشی هوشمند را معرفـی میکنیم.
سیستم Tutor-SQL براساس اکتشاف راهنمایی شده ساخته شده است. این سیستم سئوالاتی که بایدبه
دانشجو ارائه دهدرا براساس مدل دانشجو انتخاب کرده، زمانیکه دانشجو راه حل خـود را
ارائـه کـرد، پاسـخ او را از نظـر صـحت بررسی میکند با توجه به میزان صحت پاسخ، مدل
دانشجو را به هنگام کرده، آنگاه مجدداً بـا توجه به مـدل، سـئوال انتخاب میکند.
سیستم Tutor-C برای آموزش زبان C به برنامه نویسان مبتدی طراحی شده است. از آنجا که برنامه های مبتدیان خطاهای
زیادی دارد، وقت زیادی از آنها جهت تشخیص خطاها مصرف میشود. در این سیستم براسـاس خطـای
پـیش آمده، خطا توسط برنامه exbug تشخیص داده مـیشـود توجـه برنامـه
نـویس بـه آن جلـب شـده، شـکل صـحیح برنامه نویسی به او آموزش داده میشود. Tutor-C یک تحلیلگر برنامـه یـک محـیط آموزشـی را در خـود دارد بـا تشخیص خطا در حین
برنامه نویسی، زبان C را به دانشجو آموزش میدهد.
سیستم Edusof یک پوسته شیگرا برای ارائه دروه آموزشی هوشمنداست.
هدف از طراحی این سیستم ساختن یک چارچوب برای نمایش اشیاء، وقایع، پاسخها، عکسالعملها
ارتباطات در آموزش است. ضمناَ یک واسط بـرای اخـذ دانش نیز طراحی شده است. سیستم LACEPRO برای مهندسین عمران طراحی شده است کـه سـه مؤلفـه دانـش مدرس، سازنده، متخصص
را برای پایگاه دانش خود درنظر گرفته است هر کدام مکانیزم خـاص خـود را دارد . پایگـاه
دانش بهصورت حلقه ای از شبکه هاست که هر نود شبکه ساختاری شبیه قاب دارد. این سیـستم
قـادر بـه حـل مـسأله راهنمایی کاربر از طریق دامنه مسأله، تولیدمسأله به صورت اتوماتیک،
تشخیص اشتباهات کاربر میباشد. سایر سیستمهای آموزشی هوشمندعبارتنداز EIAS سیـستم نـصیحتکننـده بـرای یـادگیری مـشارکتی، -UC
Links سیستم ساخت هوشمند برای ارائه
درس در دانشگاه ها، سیـستم GENITOR مولـد برنامـه هـای آموزشی، ICATS سیستمی که هماهنگی بین سیستمهای خبره محیطهای چندرسانهای
در داخل یک سیـستم آموزشی هوشمندایجاد کرده
است، یک سیستم آموزشی برای امور پزشکی که بر
ایـه اطلاعـات بیمـار، سیـستم کمک تصمیمگیری، ابزارهای استدلال، موقعیت یادگیری تشریحی
را برای دانشجو فراهم میآورد.