مقاله ها
1403/09/18
نویسنده : عباس صفری، فرهنگ فرخی،ناهید بیات بداقی

در اینجا به مشکلات فضای بافت و مبلمان شهری در ایران به طور کوتاه می پردازیم

محیط شهری :

قبل از پرداختن به محیط شهری، ابتدا به معرفی اولین و کوچکترین واحد آن، یعنی محله می پردازیم. محله یکی از بخشهای محیط شهری می باشد که در حول و حوش خانه بدون نیاز به استفاده از وسایل نقلیه، قابل دسترس است و پس از محیط خانه اولین جایی است که فرد معلول با مشکلات عدیده ای جهت رفت و آمد در آن مواجه می شود.

ساخت کاشی مراکشی

بافت محله ها در ایران به موجب تاثیر عوامل گوناگون مانند آب و هوا، جغرافیا، نحوه احداث و رشد فضاهای مسکونی، مصالح و فن ساختمان و شیوه معیشت و اسکان با یکدیگر متفاوت است.

در ایران معابر در اکثر محلات قدیمی باریک و پوشیده از سنگفرش ناهموار و نامناسب برای حرکت معلول بر روی صندلی چرخدار می باشد. باریکی این معابر گاهی به حدی است که امکان رفتن تا جلوی در خانه توسط وسیله نقلیه وجود ندارد، نیز باریک پیاده روها موجب شده که امکان عبور یک فرد عابر از کنار یک فرد معلول بر روی صندلی چرخدار ممکن نباشد.

وجود جویهای هدایت کننده آب در میان کوچه ها، وجود اختلاف سطح در معابر، اختلاف سطح و ناهمواری آسفالت یا سنگفرش کف پیاده روها ،وجود پله یا پله ها نیز در سطح معابر و یا در ورودی ساختمانهای عمومی، وجود جوی آب مابین پیاده رو و خیابان و کمبود تعداد پل های ارتباطی، نامناسب بودن ساختمان پل و عرض آن، پل عابر پیاده از نوع پله برقی و حتی اگر از سطح شیبدار برای سهولت عبور معلولین استفاده شده باشد، زیرگذرها که هیچ تعریفی در طراحی آن برای افراد معلول نشده، ارتفاع نامناسب تلفنهای عمومی و شیرهای آبسرد کن با توجه به سطح دسترسی معلولین و غیره همگی موجب تشدید معلولیت افراد معلول در محیط و مبلمان شهری گشته اند و آنان را از نعمت رفت و آمد بدون نیاز به کمک دیگران محروم کرده اند.

کاشی مسجدی

منظور از محیط شهری محیطی است که شامل کل مجموعه شهر می شود. برای جا به جایی و تغییر مکان انسانها در این محیط، وسایل نقلیه شهری نقش مهم و اساسی را ایفا می کنند.

محیط شهری شهرهای ایران را می توان به سه بخش قدیمی، میانی و بیرونی تقسیم بندی کرد. بخش قدیمی نتیجه شکل گیری مداوم و پیوسته ای است که در طول چندین قرن رخ داده است. که شامل کوچه پسکوچه های تنگ و باریک و به دلیل عملکرد تجاری و اداری فشرده ای که دارا هستند، تراکم ترافیک در آن بسیار زیاد بوده و رفت و آمد برای افراد سالم نیز مشکل می باشد.

بخش میانی در حاشیه بخش قدیمی، قسمتهایی را شامل می شود که نه به کندی بخش قدیمی و نه با سرعت بخش بیرونی به توسعه خود پرداخته و نسبت به بخش قدیمی بافت بازتری داشته و کوچه ها نسبتا گشادتر است.

بخش بیرونی که عمدتا محصول فعالیتهای ساختمانی ده ه های اخیر است فاقد ارزش فضایی بخش قدیمی و میانی بوده و ترکیب این بخش یکنواخت، بی هویت و ناهماهنگ می باشد.

در کمال ناباوری در هر سه بخش یادشده مشکلات عبور و مرور برای افراد معلول به قوت خود باقی است، حتی در بخشهایی که به تازگی به بافت شهری اضافه شده اند نیز این امر مشهود است و این تنها بیانگر این مطلب است که برنامه ریزان شهری یا در تعاریف خود از شهروندان یک شهر، افراد معلول با محدودیتهای حرکتی را به فراموشی سپرده اند یا اینکه علم به حضور این افراد در جامعه ندارند و یا اینکه در این رابطه قوانین و برنامه ها از جانب آنان وضع و پیش بینی می شود ولی اجرا نمی گردد.

در ادامه بحث به یکی از مهمترین بخشهای محیط شهری که نقشی حیاتی در جابه جایی شهروندان ایفا می کند و نیز دارای مشکلات عدیده ای جهت استفاده توسط افراد معلول می باشد، می پردازیم

وسایل حمل و نقل عمومی برای جا به جایی افراد جامعه در داخل شهر و در بین شهرها اهمیت به سزایی دارند. برای افرادی با مشکلات و محدودیتهای حرکتی که نیاز به کمک گرفتن از وسایل کمکی دارند این موضوع اهمیتی دوچندان دارد. در حال حاضر اتوبوسهای شهری و نیز به تازگی مترو نقش بیشتری در حمل ونقل افراد ایفا می کنند. در اینجا مشکل اساسی در درجه اول عدم وجود و یا کمبود وسایل نقلیه عمومی قابل استفاده برای ویلچرسواران است. مشکل عمده در این وسایط در نظر نگرفتن مشکلات معلولین در طراحی این وسایل نقلیه می باشد، برای مثال باریکی درورودی، راهروی بین صندلیها و عدم وجود فضایی مناسب برای قرارگرفتن ویلچر در داخل اتوبوس را می توان نام برد.

ایستگاه های اتوبوس نیز اکثرا نه تنها برای معلولان جسمی- حرکتی بلکه برای افراد مسن و نابینایان نیز به سبب عدم وجود ارتباط مناسب و صحیح مابین پیاده رو و خیابان در ایستگاه، به تنهایی قابل استفاده نمی باشند. در خیابانهایی که خطوط ویژه عبور اتوبوس در آنها ایجاد شده ، ایستگاه ها اکثرا بر روی جزیره هایی به ارتفاع 25 سانتیمتر آن هم در وسط خیابان قرار دارند. متاسفانه هیچ قسمتی از این ایستگاه ها با سطح شیبدار به خیابان اتصال پیدا نکرده است . نحوه سوار شدن به اتوبوس نیز خود مبحث دیگری است. اختلاف سطح ایستگاه اتوبوس با کف اتوبوس، سوار شدن ویلچرسوار به اتوبوس را غیر ممکن می سازد.

مترو نیز به عنوان جدیدترین و کاربردی ترین وسیله حمل و نقل در سطح شهرهای بزرگ ما نیز از این مشکلات به دور نمی باشد. وجود پله های متعدد، عدم تعبیه آسانسور و یا پله برقی یا سطح شیبدار مناسب جهت ورود و خروج به زیرزمین مترو، عدم تخصیص واگن مخصوص افراد معلول بر روی صندلی چرخدار، وجود فاصله زیاد بین ایستگاه مترو و واگن قطار، عدم فضاسازی مناسب جهت جایگیری صندلی چرخدار در واگن ها و غیره از مشکلات کلی این پایانه حمل و نقل می باشد.

ساخت کاشی سردرب فروشگاه

سایر وسایل نقلیه از جمله تاکسی نیز دارای مشکلات مشابه ای مانند اتوبوس می باشند که با کمال تأسف در طراحی آنها نیز به تنها چیزی که توجه نشده فرد معلول با محدودیت حرکتی می باشد.
©کلیه حقوق این سایت متعلق به کاشی سنتی رنجبران به شماره برند 333592 می باشد
طراحی و توسعه شرکت مهندسی بهبود سامانه فرا ارتباط