در این راستا بررسی
دو نمونه پارک در شهر تبریز در توضیح بیشتر موضوع میتواند مؤثر باشد.
پارک ائل گلی بزرگترین
مرکز تفریحی شهر تبریز در یکی از مناطق خوش آب و هوای این شهر واقع شده است و روزانه
مورد استفادة هزاران شهروند تبریزی و مسافر قرار میگیرد. این پارک شامل استخری بزرگ
با کوشکی در وسط آن یادآور باغهای قدیمی ایرانی است جهت ورود معلولین حرکتی به داخل
این پارک رمپی در کنار ورودی اصلی پارک و رمپی نیز در کنار ورودی فرعی جهت ورود به
سایت استخر وجود دارد که تنها مسیرهای حرکتی مخصوص ویلچر در داخل پارک میباشند و این
در حالیست که اختلاف ارتفاع محسوسی ما بین سایت کنار استخر و فضای سبز کنار آن میباشد.
بگذریم از آنکه شیب رمپ ورودی خود نیاز به تجدید نظر دارد.
نمونة دیگری پارکی
با نام پارک معلولین میباشد که به تازگی در شهر تبریز در کنار خیابان چای کنار که یکی
از خیابانهای درجه 1 شهر و با سرعت h/80km میباشد مورد بهرهبرداری قرار گرفته
است. آن هنگام که نام پارک معلولین را میشنویم در دل خواهیم گفت حتماً پارکی است مخصوص
معلولیتهای مختلف و لوازم آسایشی این گروه از افراد جامعه در این پارک فراهم آمده است
اما هنگامی که میخواهیم وارد پارک شویم در همان ابتدا با شیبی تند بیش از 30 %در ورودی
روبرو میشویم و سپس فقط یک سطح صاف و چند درخت در گوشه پارک بدون هر گونه فضا سازی
طراحی شدهای نشانة صوتی، بویایی و یا لامسهای در داخل پارک جهت نشان دادن سمت و سو
به معلولین در حقیت هیچ گونه محرکهای حسی در فضای پارک وجود ندارد
در یک نگاه کلی به
بافت شهری متوجه میشویم که عنصری شهری و فضای اداریای که در اکثر خیابانهای شهرها به
چشم میخورد بانک میباشد. فضای اداریای که مخاطبین مختلفی از گروههای سنی، طبقات اجتماعی
و گروههای کاری دارد. حداقل یک نفر از هر خانواده حداقل یک بار درماه برای پرداخت عوارض
و قبوض مصرف انرژی به بانک مراجعه میکند که امار بالایی برای عملکرد این واحد اداری
به حساب میآید. با توضیحات ارائه شده منطقی به نظر میرسد. که ابن سازمان و یا ارگان
امکانات مناسب را فراهم آورد تا حداکثر افراد بتوانند از آن به درستی استفاده نمایند.
توجه به شکوه و عظمت
کالبد بانک باعث شده تا این فضاها خود را از سطح معابر بالاتر بکشند و هزینههای کلانی
را نیز برای اجرای ساختمانهای خود به مصرف برسانند. ین عوامل باعث شد تا در ادامه بحث
خود برخی از بانکهای سطح کلان شهر تبریز را به عنوان نمونههای انتخاب تصادفی در مسیر
یکی از خیابانهای اصلی شهر (خیابان امام خمینی ره) تحلیل و بررسی نمائیم تا میزان توجه
این فضاها به افراد ناتوان جسمی مشخص بشود.
- غیر از تعداد محدودی
از بانکهای مورد مطالعه بقیه با وجود تعدد پله هیچ مسیری برای دسترسی
معلولین در نظر نگرفتهاند.
- هیچ کدام از دستگاههای
خود پرداز بانکی در ارتفاعی قرار ندارند که یک نفر معلول حرکتی که با
ویلچر حرکت میکند
بتواند از آنها استفاده نماید.
- هیچ دستگاه خودپردازی
در سطح شهر وجود ندارد که یک شخص نابینا بتواند از آن استفاده نماید.
- به غیر از یک بانک
(بانک ملت، شعبه ولیعصر) هیچ کدم از بانکهای مطالعه شده پیشخوانی
نداشتند که شخص معلول
روی ویلچر بتواند با بانکدار ارتباط مستقیم برقرار نماید.
حاصل سخن:
ادارک فضا توسط انسان
از طریق حواس صورت میگیرد و این اصل در مورد افرادی که دچار معلولیت در یکی از حواس
هستند بسیار قویتر میباشد. از طرفی حواس ما به طور ناخودآگاه تنها در برابر محرک عکس
العمل نشان میدهند اگر این محرک با تفکر و اندیشه و براساس طرح مناسب در محیط حضور
داشته باشد ادراک ما را از فضا متفاوت خواهد کرد و این محرکها اگر با اصول مناسب جهت
رفاه حال معلولین طراحی شده باشد میتواند شهر را تبدیل به مکانی قابل استفاده جهت همة
انسانها نماید.
کاشی مسجدی در تهران