اولین کسانیکه نقشه ترسیم کرده اند مصریها بوده اند سپس یونانیها و رومیها این حرفه را توسعه دادند. در دوره عباسیان که دانشمندان و مدیران ایرانی بر امور خلافت تسلط داشتند بدستور مامون 833- 814 م ترجمه آثار یونانی شروع شد و نقشه ای از جهان تهیه گردید خوارزمی 821 ، استخری 925، ابن حوقل 977 ، 1165 ادریسی حمودی ( 82 نقشه در کتاب نزهه المشتاق) نقشه هایی از دیار عرب ، بلاد فارس بحر فارس و روم وشام ترسیم کردند که پایه و اساس نقشه های قرون بعدی توسط اروپائیان 34 گردید. در تمام این نقشه ها خلیج فارس نام خود را حفط کرده است. هم اکنون صدها نقشه دستی با ارزش در موزه های جهان نگهداری می شود که نام خلیج فارس را به همراه دارند که تعدادی از آنها نیز درموزه های کشورهای عربی است

در تمامـی نقشـه هـا و اطلسهای مهم تاریخی چه در قرون قبل و چه بعد از میلاد و چه در دوره معا صر شـاهراه آبـی جنوب ایران را با نام خلیج فارس ثبت نموده اند . در کشورهای غیر عربی بندرت و آنهم در اثـر اشتباه و یا تطمیع بعضًا نام مجعول بکار می رود ولی هنوز علی رغم هزینه سنگین بعضی کشورهای عربی، رسانه های گروهی معتبر جهان نام اصیل و تاریخی را حفظ نموده اند . در کشورهای عربی نیز در کتـب درسی و نقشه های رسمی همواره تا دهه 70 نام خلیج فارس بکار برده شده است. حداقل حدود 3000 نقشه و اطلس در جهان نام خلیج فارس را ثبت نموده اند که فهرستی از آنها تهیه شده است . در خـود کشـورهای عربـی 5 اطلس مانند1 -اطلس عراق در نقشه های قدیمی 2 -اطلس خلیج فارسی در طـول قـرون 3 -اطلـس نقشه های تاریخی خلیج 4 -اطلس ریشه های کویت5 -اطلس کویت در نقشه هـای قدیـم، چاپ شده که 500 نقشه با نام خلیج فارس دارند. در رابطه با خلیج عربی این نکته قابل ذکـر اسـت که در بعضی نقشه ها و کتب تاریخی به دریای میان شما ل آفریقا و عربستان، خلیج عرب و دریـای سرخ اطلاق و گاهی اوقات نیز به آبهای ساحلی عمان دریای عرب گفته شده است . همچنین در خلـیج فـارس خلیج های کوچکتری با نامهای محلی وجود دارد مانند خلیج قطیف خلیج بحرین، خلیج بصـره، خلیج کویت و...که نام آنها کاربرد محلی دارد ولی برکل خلیج همواره فقط کلمه فارس اطلاق 36 شـده است. از میان حدود یک هزار نقشه تاریخی مربوط به قرون گذشته تا سالهای 1890 که درهمه آنهـا خلـیج فـارس ثبـت شـده فقـط سه نقشه با نامهای خلیج بصره، خلیج قطیف و خلیج عربی از این مـنطقه نـام بـرده اندکـه اولاً همه می دانند که در خلیج بزرگ فارس دهها خلیج کوچکتر مانند، بصره، بحرین، قطیف، چابهار، سیراف و ... وجود دارد که هنوز هم این نامها کاربرد محلی خود را دارد.

امـا در عین حال در اصالت و صحت این سه نقشه که عربها از آن استفاده های تبلیغاتی زیادی بـرده و آنـرا روی جلـد بسـیاری از کتبـی که تاکنون در مورد خلیج چاپ شده ترسیم کرده اند، بشدت تـردید وجـود دارد اگـر چـه حتـی آنهـا اصیل هم که باشند در مقابل حدود 2000هزار نقشه تاریخی و بیشـتر از 200 کـتاب مـربوط بـه مورخین وسیاحان از ایراستوس و هردوت تا استخری و ابن حوقل که همگـی خلیج فارس گفته اند،یک کتاب و یک نقشه فاقد ارزش علمی است و آنرا به عنوان خطا، به دور مـی اندازنـد ، کماایـنکه در مـورد دریـای خزر نیز بطور انگشت شماری مورخین قدیمی دریای فارس و دریـای عجـم بکـار بـرده اند ولی، بدلیل اینکه اکثریت مورخین عرب، اروپائی و ترک آنرا دریای قزوین، کاسـپین و خزر ثبت کرده اند در علم کارتوگرافی این سه نام را نامهای اصیل می دانند و اسامی دیگر را برسـمیت نمـی شناسند، چرا اعراب برای یک نقشه این همه اهمیت علمی قائل هستند ولی چشم خود را بـر روی بیشـتر از یـک هزار نقشه دیگر می بندند؟ این نشانگر آن است که نگاه آنها به مسائل از دید علمی و تاریخی نیست، بلکه نگاهی سیاسی و مغرضانه دارند.

کاشی سنتی#