مقاله ها
1400/04/03
hc8meifmdc|2011A6132836|Ranjbaran|tblEssay|Text_Essay|0xfcff1abc080000000f0e000001000200

کارگاه تخصصی
طراحی فضاهای عمومی قابل دسترس برای کم توانان جسمی
1383 آذر 16و15
پیوسته سازی معابر پیاده، مشکلات و راهکارهای اجرایی
مهندس مهران ماندگار- کارشناس ارشد سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران
مهندس ندا رفیعزاده- عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن
چکیده:
 از زمان تدوین اولین مجموعه ضوابط و مقررات شهرسازی و معماری برای معلولین در ایران بـیش از 15 سـال مـیگـذرد.
آنچه در طول این مدت طولانی ( از زمان تصویب و ابلاغ اولین مجموعه ضوابط تا به امروز ) کاملاًمشخص و غیرقابل انکار است،
ناکام بودن این دستورالعملها در مقام اجرا میباشد و شاهد این ادعا وضعیت فعلی معابر و ساختمانها و فضاهای عمـومی بـوده که تردد و استفاده معلولین را از آنان عملاً غیرممکن ساخته است.
 در این مقاله پس از تشریح مشکلاتی که شهرداریها در حین اجرا در عملیات مناسبسازی محیطهای شهری بـا آن مواجـه هستند بصورت مستند و مصور، به ارائه رهنمودهای لازم در زمینه بهبود وضع موجود پرداخته شده است.
کلید واژهها: مناسبسازی-معلولین- پیاده روها- کفسازی- پیوسته سازی-

مقدمه:
 آنچه بیشتر موجب نگرانی و حتی حیرت اسـت، اجـرای پـروژههـای جدیـد معمـاری و شهرسـازی در شـهرداریهـا و سـایر وزارتخانه ها و سازمانها بدون رعایت ضوابط ویژه معلولین میباشد. امـروزه در اغلـب شـهرهای جدیـد دسترسـی معلـولین بـه فضاهای شهری و ساختمانهای عمومی نادیده گرفته شده و در سایر شهرها نیز این نگرش یا اصلاٌ وجود ندارد و یا در حـد یـک رفع تکلیف به آن توجه میشود و مصداق آن رمپهایی است که در کنار پلههای ورودی یک ساختمان و با شیب بیش از 40% احداث میگردد.
 تمامی این موارد نشان میدهد که تنها وجود یک سری ضوابط و دستورالعمل و آییننامه جهت رسیدن به این هدف کافی نبوده و از طرفی امکان ملاقات حضوری با یکایک مسئولین ودستاندرکاران شهری نیز وجود ندارد که با سعی فـراوان اهمیـت موضوع را برای آنان توضیح داده، گاهی به قانون اشاره نموده و گاهی به شرع و وجدان و مسائل انسانی، گاه ضـرورت موضـوع مناسبسازی را به وجود معلولین و نابینایان پیوند زد و گاهی نیز با یادآوری رشادتهای رزمنـدگان، وجـود جانبـازان عزیـز را دستآویزاهمیت اجرای این طرح قرارداد و درنهایت از او خواهش کرد نه بهخاطر قانون، بلکه حداقل بهخاطر رضای خدا ضوابط ویژه معلولین را در زیرمجموعه خود رعایت نماید.
 درهرصورت، تا زمانیکه قوانین ضمانت اجرا پیدا نکنند، معمولاً از حیطه کاغذی که برآن نقش بسته اند فراتر نمیرود. نگارنده همواره براین باور اعتقاد داشته است که تا زمانی که نادیده گرفتن حقوق معلولین منجر به صدور احکام حقوقی و قضایی نگردد و متخلفین جریمه نشده و یا تحت پیگرد قانونی قرارنگیرند نمیتوان به اجرای چنین قوانینی دل خوش داشت. امروز در اغلـب کشورهای پیشرفته دنیا چنانچه فردی معلول نتواند از یک فضا و یا ساختمان عمومی بدلیل وجود موانع فیزیکی استفاده نماید، جریمه های سنگینی را برای مسئولین ذیربط بدنبال خواهد داشت.
مشکلات اجرایی مناسبسازی محیطهای شهری برای معلولین  بعد از توجیه مدیران و تامین اعتبار لازم عملیات مناسبسازی محیط شهری برای معلولین و سالمندان (که از این به بعد بـه اختصار مناسبسازی ذکر خواهد شد) آغاز میگردد.
 ما بهطورکلی در بحث مناسبسازی با 2 تیپ فضا سر و کار داریم:
1 -ساختمانها و فضاهای سرپوشیده
2 -فضاهای باز شهری
 1 -ساختمانها و فضاهای سرپوشیده
 بهطور کلی ساختمانها از نطر مالکیت و نیز استفاده به دو دسته خصوصی و دولتی تقسیم میگردند. البته گـاه ممکـن اسـت برخی از ساختمانهای عمومی، مالکیت خصوصی داشته باشد نظیر حمامهای عمومی، برخی از سالنهای سینما، رسـتورانهـا و هتلها و ...
 ازنظر کاربری نیز ساختمانها به گروههای مختلـف نظیـر آموزشـی، اداری، فرهنگـی، تـاریخی، نظـامی، درمـانی، خـدماتی و مسکونی ... دسته بندی میشوند.
 آنچه در بحث مناسبسازی بایستی مورد توجه قرارگیرد، این است که هرگونه ساختمان با کـاربری عمـومی جـدا از مسـئله مالکیت و نوع کاربری آن مد نظر میباشد.
 2 -فضاهای باز شهری
 با توجه به اینکه فضاهای باز شهری توسط عموم مورد استفاده قرارمیگیرند، تماماً مشـمول امـر مناسـبسـازی مـیباشـند.
پیادهروها و معابر، پارکها و فضاهای سبز، شهربازی و نمایشگاههای عمومی ازجمله این فضاها میباشند.
 ساختمانها و فضاهای باز شهری خود به دو دسته تقسیم میگردند:
2ـ1 ساختمانها و فضاهای در حال ساخت ( در مرحله طراحی و یا شروع احداث)
2ـ2 ساختمانها و فضاهای قدیمی و موجود.
 2-1 ساختمانها و فضاهای در حال ساخت
 آنچه در مورد هر پروژه جدید ساختمانی و عمرانی حائز اهمیت میباشد، رعایت دقیق و بدون اغمـاض و دخـل و تصـرف در ضوابط و آییننامههای مصوب امر مناسبسازی است.
 درحالحاضر که مناسبسازی ساختمانها و فضاهای شهری با هزاران مشکل اجتماعی، اعتباری، فنی و اجرایی مواجـه اسـت،
احداث و اجرای یک پروژه جدید بدون در نظر گرفتن ضوابط موجود اشتباهی غیرقابـل گذشـت محسـوب گردیـده و مسـتحق حداکثر مجازات برای تیم فنی ( طراح) و مجری و دستگاه سرمایهگذار (کارفرما) میباشد.
 امروزه وزارت مسکن و شهرسازی به عنوان متولی احداث شهرهای جدید و شهرداریها به عنوان متـولی اجـرای پـروژههـای مختلف عمرانی در سطح شهرها مسئولیت سنگینی را در این زمینه برعهده دارند. اطلاعرسانی و آگـاهسـازی مـدیران میـانی و برگزاری دورههای تخصصی جهت کارشناسان واحدهای مربوطه سهم مهمی در بسترسازی این فرهنگ خواهد داشت.
2-2 ساختمانها و فضاهای قدیمی و موجود
 مشکل اساسی در امر مناسبسازی مربوط به ساختمانها و فضاهای موجود میباشد. امروزه شاید به جرات بتوان ادعـا نمـود که بیش از 95 درصد ساختمانهای عمومی موجود قابلدسترس برای افراد معلول نمیباشند. بانکها، ادارات پست و مخـابرات، دانشگاهها، مدارس، مساجد، ادارهها، مراکز انتظامی، سالنهای سینما، رستورانها و تالارهای پذیرایی از جمله ایـن سـاختمانها میباشند.
 فضاهای باز شهری نیز وضعیت بهتری از ساختمانها ندارند قریب به اتفاق پیادهروها، مملو از اخـتلاف سـطحهـای بیشـمار، شیبهای نامناسب، پلهای غیرهمسطح و گذرگاههای فاقد پل ( به روش پریدن از روی جـوی آب) مـیباشـند. دسترسـی بـه اغلب پارکها و فضاهای سبز بدلیل وجود پلههای متعدد و عدم وجود رمپهای مناسب برای افراد معلول امکانپذیر نمیباشـد.
آنچه در این مقاله به آن پرداخته میشود، بررسی مشکلات موجود و اشاره به چند راهکار اجرایی در زمینه پیوستهسازی معـابر پیاده با هدف مناسبسازی آنها جهت تردد معلولین جسمی – حرکتی میباشد.
 همچنین در تهیه این مقاله سعی گردیده است، از تجربیات مناطق مختلف شهرداری تهران علیالخصوص شـهرداری منطقـه 8 استفاده گردد.
 نکته مهم این است که تا زمانی که ساختمانهای عمومی مناسبسـازی نشـوند، علـیرغـم اهمیـت فـوقالعـاده زیـادی کـه مناسبسازی معابر پیاده و فصاهای باز شهری در جهت حضور افـراد معلـول در جامعـه دارد نمـیتـوان نقـش مـوثری در ایـن خصوص ایفا نمود. زیرا هدف از حضور افراد معلول در جامعه، خیابانگردی و گردش آنان نیست بلکه حضور موثر و مستقل آنها در کلیه مراکز موردنیازشان میباشد از محل کار گرفته تا داروخانه و بانک و سایر ساختمانهای عمومی.
مناسبسازی و پیوستهسازی پیادهروها
 مناسبسازی و پیوستهسازی پیادهروها به معنی حذف کلیه موانع فیزیکی و اختلاف سطحهای موجود در مسیرهای پیاده و همسطحسازی پلهای ارتباطی در محل تقاطع پیادهرو با خیابان میباشد. همچنین تامین حداقل عرض استاندارد در پیادهرو و رفع کلیه معارض موجود در آن بهنحوی که عابر پیاده ( چه با ویلچر و چه بدون آن) بتواند بدون نیاز بـه کمـک دیگـران تـردد نموده و از مسیر عابر پیاده منحرف نگردد.
 عمده مشکلات و معضلات عدم پیوستگی پیادهروها را میتوان به شرح ذیل نام برد:
1 -عدم وجود پیادهرو
 در برخی از معابر شهری ، با عدم وجود پیادهرو در دو سمت خیابان و یا در یک سمت آن مواجه هستیم.
 عدم وجود پیادهرو در یک معبر ممکن است دلایل متفاوتی داشته باشد. گاه عرض کم معبر اجـازه اختصـاص حریمـی را بهعنوان معبر پیاده نمیدهد و گاه وجود دسترسیهای متعدد به پارکینگ واحدهای مسکونی موجب تکهتکه شدن پیـادهرو و در نهایت حذف آن شده است. درهرصورت چنانچه نتوان به هر دلیلی پیادهرویی را بـا جـداول بتنـی و یـا مصـالح بنـایی احداث نمود، باید حریم آن را حداقل در یک سمت معبر و با یکی از روشهای ذیل مشخص نمود:
1-1 توسط خطکشی محوری و حتیالامکان با رنگ زرد
با نصب گلمیخهای بزرگ چدنی و یا چشمگربهای
1-1 با نردهگذاری توسط لولههای فلزی با اشکال مختلف
2 -عدم وجود پل ارتباطی مابین پیادهرو و خیابان
 در اغلب موارد، حدفاصل پیادهرو و خیابان نهرهای آب قرار دارد که با جداول بتنی و معمولاً به عرض 50 سانتیمتـر احـداث
میگردند. عدم وجود پل در این مفصل (محل تلاقی پیادهرو با خیابان) مانع از پیوستگی معابر پیاده میگردد.
3 -وجود پلهای فلزی و یا بتنی غیرهمسطح مابین پیادهرو و خیابان
 در بعضی از مناطق مشاهده میگردد که قطعات بتنی به ابعاد 120× 60 و به ضخامت 15 سانتیمتر ( که در شـهرداریهـای مناطق تهران به آن سنگدال میگویند) را بر روی نهر ( محل تلاقی پیـادهرو و خیابـان) قـرار مـیدهنـد. در ایـن وضـعیت بـا احتساب 20 سانتیمتر نمای جداول انهار از سطح خیابان معمولاً اختلاف سطح پیادهرو با خیابان به 35 سانتیمتر میرسد. این مسئله درمورد پلهای فلزی غیرهمسطح نیز صادق میباشد.
عکس 4 -اختلاف سطح پیادهرو با خیابان
4 -شیب طولی نامناسب و زیاد پیادهرو
 از مهمترین معضلات پیادهروهای مناطق شمال شهر تهران، شیب طولی بسیار زیاد این پیادهروها میباشد. براسـاس ضـوابط موجود، حداکثر شیب طولی رمپها باید از 8 درصد تجاوز نکند و این درحالی است که شیب طولی برخی از پیادهروهـای شـهر تهران از 20 درصد نیز بیشتر میباشد.
5 -شیب عرضی نامناسب
 براساس ضوابط موجود، حداکثر شیب عرضی پیادهرو باید از 2 درصد تجاوز نکند اما گاه بدلیل وضعیت توپوگرافی منطقه و یا دخل و تصرف مالکین ساختمانها، شیب عرضی پیادهروها دستخوش تغییرات نامناسب میگردد.
عکس 6 – شیب عرضی نامناسب پیادهرو
6 -کاهش عرض و یا بنبست شدن پیادهرو بدلیل پیشروی بناها
 عدم اجرای کامل طرحهای تفصیلی و همچنین عقبنشینی نـاموزون واحـدهای مسـکونی در برخـی از معـابر، مخصوصـاً در بافتهای قدیمی منجر به کاهش عرض و یا حتی بنبست شدن پیادهروها در برخی از معابر شهری گردیده است. در حالیکه بـا عنایت به ضوابط، حداقل عرض مفید لازم جهت معبر پیاده باید 125 سانتیمتر باشد.
7 -اختلاف سطح ( وجود پله ) در پیادهروها
 این پدیده، امروزه بهصورت یکی از موارد شایع در پیادهروها درآمده و هرروز بر دامنه آن افزوده میگردد. عوامل اصلی بروز این مشکل عبارتند از:
 7-1 عدم رعایت بر و کف مصوب توسط مالک ین و یا سازندگان ساختمانها (اغلب 20 سانتیمتر کف تمام شـده را بالاتر از حد مجاز دنظر میگیرند.)
عکس 8 – وجود پله در پیادهرو
 7-2 ایجاد و احداث کفسازی جدید در پیادهرو مقابل ساختمان که توسط مالکین آنها به جهت زیباسـازی و تاثیر بر افزایش قیمت ملک صورت میگیرد.
 7-3 پیادهروسازی اجباری بصورت پلکانی به علت وجود شیب طولی بسیار زیاد پیادهرو
8 -کفسازی ناهمگون و استفاده از مصالح نامناسب
درحال حاضر ، کمتر پیادهرویی وجود دارد که در تمام طول مسیر آن از یک نوع مصـالح اسـتفاده شـده باشـد. قسـمت عمـده پیادهروها در سطح شهر از آسفالت ( با ناهمواریهای زیاد) و سایر بخشهای آن از گونههای مختلف موزاییک و بلوکهای بتنی (خشکه چینی) و حتی سنگهای بسیار صاف و صیقلی فرش گردیده است. البته در اغلب موارد یـک نـوار طـولی بـا عـرض 50
سانتیمتر از آسفالت نو ( ناشی از عملیات نوار حفاری) از میان همه آنها گذشته و بصورت مشـخص دیـده مـیشـود. همچنـین استفاده از مصالح و فرمهای غیراستاندارد و ناهمگون در پیادهروها از بزرگترین معضلات کنونی پیادهروها میباشد.
9 -وجود معارض طبیعی و غیرطبیعی در پیادهروها
درختان، فضای سبز، تیرهای چراغ برق، پایههای تابلوهای تبلیغاتی، کافوهای مخابرات، اتاقکهای برق و شیرهای آتشنشانی از جمله معارض واقع در پیادهروها هستند که علاوه بر قطع پیوستگی معبر موجب بروز حوادث جانی و مالی نیز میگردند.
10 -پارک وسائل نقلیه موتوری در پیادهروها
پیادهروهای عریض علاوهبر نقاط قوتی که دارند، دارای نقاط ضعفی نیز میباشند که عبارت اسـت از سـوء اسـتفاده راننـدگان و پارک وسایل نقلیه در آنها. این وسایل نقلیه شامل موتورسیکلت، وانت بارها و سایر اتومبیلهای شخصی میباشـد کـه بصـورت کوتاه مدت تا پارک شبانهروزی این پدیده رایج پیادهروها را بوجود آوردهاند.
علاوهبر پارک در پیادهروها، پارک غیرمجاز وسایل نقلیه در خیابان و در محل خطکشی عابر پیاده و گاه کـاملاً در محـل پـل روی نهر، مشکلات بسیار زیادی را برای عابران پیاده ایجاد کرده و پیوستگی پیادهرو را از بین میبرد.
11 -اختلاف سطح ناشی از دریچههای تاسیساتی در پیادهروها
12 -سد معبر توسط فروشندگان دورهگرد و یا واحدهای تجاری در حاشیه پیادهروها
13 -سد معبرهای ساختمانی
 نبود ضوابط خاص در این رابطه، منجر به اشغال درازمدت سطح وسـیعی از پیـادهرو و حتـی خیابـان توسـط واحـدهای ساختمانی درحال احداث گردیده است. آنچه بعنوان ضابطه اعمال میگردد، دستورالعملی اسـت کـه در پشـت پروانـههـای ساختمانی صادره از مناطق شهرداری درج گردیده و اشغال یک سوم عرض گذر را جهت عملیـات سـاختمانی مجـاز اعـلام نموده است. اما مشخص نیست که این یک سوم مربوط به عرض گذر عـابر پیـاده اسـت یـا کـل عـرض معبـر ( پیـادهرو و سوارهرو). درهرصورت، برای مالکین ساختمانها تفاوتی ندارد زیرا آنها در اغلب مـوارد تمـام عـرض پ یـادهرو و در بعضـی از مقاطع کار، نیمی از عرض سوارهرو را نیز اشغال میکنند و تا روز آخر پروژهشان ادامه مییابد.
 از سوی دیگر، اشغال معبر بدون نصب هرگونه علائم ایمنی و هشدار دهنده بحث دیگری است که نیاز به بررسی جداگانه دارد.
 آنچه در بحث پیوستگی معابر پیاده اهمیـت دارد، قطـع ایـن پیوسـتگی بـه مـدت بسـیار طـولانی توسـط سـدمعبرهای ساختمانی میباشد.
14 -کشیده شدن رمپ پارکینگها در پیادهرو
 بدلیل مسائلی که در بند 7 به آن اشاره شد و همچنین بدلیل برخی اشـتباهات در اجـرای سـاختمان، درصـورتیکـه مالـک بخواهد به ایجاد دسترسی پارکینگ ساختمان خود به خیابان اقدام نماید، ناچـار بـه ایجـاد رمـپ ورودی پارکینـگ از پیـادهرو میباشد و این امر بصورت فرورفتگی و یا برجستگیهایی در پیادهرو نمود پیدا میکند.
15 -اختلاف سطح زیاد پیادهرو با سطح خیابان
در مواردی که کف پیادهرو از سطح خیابان پایینتر است، اتصال آن با خیابان توسط پله و یا شیب بسیار تند برقرار میگردد.
عکس 17 –اختلاف سطح زیاد کف پیادهرو با خیابان
16 -نوارهای حفاری و کندهکاریها در پیادهرو
 شرکتها و سازمانهای خدماترسانی نظیر برق، آب، مخابرات و گاز بـدلایل مختلـف ازجملـه رفـع خرابـی، تـرمیم شـبکه، نوسازی شبکه و ... اقدام به حفاریهای متناوب در سطح پیادهروها مینمایند که این امر در طول مدت حفاری و نیز مدت زمان زیادی که مرمت نوار حفاری به طول میانجامد، عدم پیوستگی پیادهرو را موجب میگردد.
17 -نصب موانع فیزیکی جهت جلوگیری از ورود موتورسیکلت
 هجوم سرسامآور موتورسیکلتها در شهر و عدم رعایت قانون توسط قریب به اتفاق راکبـین آنهـا مشـکلات زیـادی را ایجـاد نموده که دامنه آن به بحث مناسبسازی معابر نیز کشیده شده است. ورود موتورسیکلتها به پیادهروهـا بـهعنـوان میـانبـر و جانشین خیابانهای شلوغ باعث از بین رفتن امنیت عابران پیاده و همچنین ایجاد مزاحمت برخی از آنها برای زنـان و دختـران میگردد که به ناچار برخی از مسئولین مناطق را بر آن داشته تا با نصب میلههایی در مقاطع مختلف پیادهروها ایـن مشـکل را به طریقی حل نمایند. اما نصب این میلهها با فواصل بسیار کم ( درمواردی کمتر از 50 سانتیمتر) مشکلات زیادی را برای افراد معلول که بر ویلچر سوار هستند و یا مادرانی که با کالسکه نوزادشان در حرکت هستند ایجاد مینماید.
جمعبندی مشکلات اجرایی در امر پیوستهسازی معابر و ارائه رهنمودهای لازم
 با یک نگاه اجمالی به مشکلات موجود برای پیوستهسازی معابر پیاده، میتوان آنها را در چند گروه دستهبندی نمود:
1 -مشکلاتی که بدلیل عدم اجرای دقیق قوانین و کمرنگ بودن نقش نظارتی مراجع مسئول ایجاد میگـردد
ازجمله:
- اختلاف سطح در پیادهروها ( کفسازی توسط واحدهای ساختمانی )
- پارک وسایل نقلیه موتوری در پیادهروها
- سد معبر توسط فروشندگان
- نصب موانع فیزیکی جهت جلوگیری از ورود موتورسیکلت
- کشیده شدن رمپ پارکینگها در پیادهرو
2 -مشکلاتی که بدلیل عدم برنامهریزی دقیق و نبود ضوابط خاص ایجاد میشود از جمله:
- نوارهای حفاری
- سد معبرهای ساختمانی
- کفسازی ناهمگون و استفاده از مصالح نامناسب
- اختلاف سطح ناشی از دریچههای تاسیساتی در پیادهروها
- وجود معارض طبیعی و غیرطبیعی در پیادهروها
3 -مشکلاتی که بدلیل سهلانگاری و نبود دانش فنی و نیروی متخصص اتفاق میافتد از جمله:
- عدم وجود پل ارتباطی مابین پیادهرو و خیابان
- وجود پلهای فلزی و یا بتنی غیرهمسطح
- عدم وجود پیادهرو
4 -مشکلاتی که بدلیل عوارض طبیعی زمین و وضعیت توپوگرافی منطقه بوده و انسـان د ر پدیـد آوردن آن
نقشی نداشته است از جمله:
- شیب طولی زیاد معبر
- شیب عرضی نامناسب پیادهرو
- اختلاف سطح زیاد کف پیادهرو با سطح خیابان
5 -مشکل کمعرض شدن و یا بنبست شدن پیادهروها که میتوان به خرید املاک و یا عقبنشینی آنها اقدام
نمود.
پیشنهادهای اجرایی در زمینه بهبود وضع موجود
 آنچه در مناسبسازی معابر پیاده از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است، پرهیـز از پراکنـدهکـاری مـیباشـد. بـرای عملیـات مناسبسازی باید مطالعه دقیقی بر روی مسیرها انجام گیرد و حتیالمقدور مسیرهایی انتخاب شود کـه بتـوان در کـل مسـیر، عملیات مناسبسازی را اجرا نمود.
 بدیهی است، مناسبسازی و پیوستگی کلیه پیادهروها نه امکانپذیر است و نه منطقـی و دلیـل آن مشـکلاتی اسـت کـه در قسمتهای گذشته به آن اشاره شده است. برخی از این مشکلات نظیر وضعیت شیب و توپوگرافی منطقه، عملاً مناسبسازی را در بعضی از معابر واقع در مناطق شمالی غیرممکن ساخته است. همین مسئله برای سایر فضاهای شـهری و سـاختمانهـا نیـز صادق است. پس بنابراین، این تصور که باید مناسبسازی به تمام فضاها و ساختمانهـای عمـومی تسـری یابـد مقـدار زیـادی خوشبینانه و دور از دسترس میباشد. پیشنهاد میگردد در هر منطقه چند مسیر اصلی که دارای یک یا چنـد مـورد از شـرایط
ذیل باشند انتخاب گردد:
1 -در تمام طول مسیر بتوان عملیات مناسبسازی را انجام داد.
2 -مراکز عمده تجاری و بانکهای اصلی در آن مسیر وجود داشته باشند.
3 -حداقل یک پارک منطقهای و یا محلهای بزرگ در حاشیه مسیر قرار گرفته باشد.
و اما مسیری که بتوان عملیات مناسبسازی را در تمام طول آن انجام داد باید دارای ویژگیهای زیر باشد:
 1 -شیب مناسب و معقولی داشته باشد.
 2 –پیاده رو یکنواخت و دارای عرض حداقل 5/1 – 2 متر در تمام طول مسیر باشد.
 3 -اختلاف سطح بین پیاده رو و خیابان کمتر از 30 سانتیمتر باشد.

#کاشی سنتی
#کاشی مسجد
#کاشی تزئینی
#قیمت کاشی سنتی

©کلیه حقوق این سایت متعلق به کاشی سنتی رنجبران به شماره برند 333592 می باشد
طراحی و توسعه شرکت مهندسی بهبود سامانه فرا ارتباط